Τενοντίδα στον αντίχειρα: Αιτίες και τρόποι αντιμετώπισης

Γράφει ο Ανδρέας Μπογιόπουλος – Ορθοπεδικός χειρουργός

Ο πόνος στον καρπό, στο σημείο που ενώνεται με τον αντίχειρα, ο οποίος δυναμώνει ακόμη περισσότερο όταν ο αντίχειρας κινείται, π.χ. για να πιάσουμε ένα αντικείμενο, αλλά και σε όλες τις κινήσεις του καρπού όπως η περιστροφή, η έκταση και η κάμψη, είναι το κύριο σύμπτωμα του συνδρόμου De Quervain

ή  τενοντίτιδα De Quervain

ή  τενοντίτιδα του αντίχειρα

ή στενωτική τενοντοελυτρίτιδα του 1^ου ραχιαίου διαμερίσματος

Εκτός από τον πόνο πολλές φορές στο ίδιο σημείο εμφανίζεται και οίδημα.

Η τενοντίτιδα του αντίχειρα είναι η φλεγμονή των 2 από τους 3 τένοντες που είναι υπεύθυνοι για την έκταση και απαγωγή του αντίχειρα και συγκεκριμένα φλεγμαίνουν ο βραχύς εκτείνων του αντίχειρα και ο μακρός απαγωγός του αντίχειρα. Ο πρώτος εκτείνει τον αντίχειρα και ο δεύτερος απομακρύνει τον αντίχειρα απο τα υπόλοιπα δάκτυλα. Οι δύο τένοντες πριν καταλήξουν στον αντίχειρα, διέρχονται μέσα απο ένα  οστεοϊνώδη σωλήνα (1^ο ραχιαίο διαμέρισμα) ο οποίος βρίσκεται στο σημείο όπου εμφανίζεται και ο πόνος, δηλαδή στην πλευρά όπου ο καρπός ενώνεται με τον αντίχειρα*. Όταν φλεγμαίνουν οι δύο τένοντες, μεγαλώνουν σε μέγεθος γεγονός που δυσχεραίνει την διελευσή τους απο τον οστεοϊνώδη σωλήνα (1^ο ραχιαίο διαμέρισμα). Η δυσχερής διέλευση τους αυξάνει την φλεγμονή στους τένοντες και στον οστεοϊνώδη σωλήνα με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο πόνος και το οίδημα στην περιοχή.

Η τενοντίτιδα του αντίχειρα εμφανίζεται κυρίως μετά από υπερβολική χρήση του αντίχειρα και του  καρπού, όπως σε κάποια σπορ και χειρονακτικά επαγγέλματα π.χ. κηπουρός, μοδίστρα, χρήστες Η/Υ που χρησιμοποιούν λάθος το ποντίκι . Εμφανίζεται στην εγκυμοσύνη λόγω ορμονικών αλλαγών και σε ρευματολογικές παθήσεις όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα. Είναι πιο συχνή στο γυναικείο φύλο και μάλιστα εμφανίζεται πολύ συχνά στις νέες μαμάδες και γιαγιάδες γιατί για να φροντίσουν και να σηκώσουν το μωρό ο αντίχειρας πολύ συχνά τοποθετείται σε συγκεκριμένη θέση στην οποία οι δύο τένοντες βρίσκονται συνεχώς σε τάση όπως π.χ. :

• έχοντας το μωρό στο μπράτσο, του στηρίζουν το κεφάλι
• όταν σηκώνουν το μωρό πιάνοντας το κάτω από τις μασχάλες

Επίσης κάποιος τοπικός τραυματισμός μπορεί να προκαλέσει την τενοντίτιδα.

Η διάγνωση γίνεται από τον ορθοπαιδικό και βασίζεται στην κλινική εξέταση. Ο ασθενής αναφέρει πόνο και οίδημα στον καρπό στο σημείο που ο  καρπός ενώνεται  με τον αντίχειρα και επίσης αναφέρει ότι ο πόνος δυναμώνει όταν κινείται ο καρπός και ο αντίχειρας. Επίσης ορισμένοι ασθενείς αναφέρουν πως ο πόνος μεταφέρεται στο αντιβράχιο . Ο ορθοπαιδικός ψηλαφώντας στην περιοχή του καρπού όπου υπάρχει το οίδημα και ο πόνος, θα αυξήσει την ένταση του πόνου. Υπάρχει επίσης το test του Finkelstein στο οποίο ο ορθοπαιδικός ζητάει από τον ασθενή να κλείσει τον αντίχειρα μέσα στα υπόλοιπα δάκτυλα και να σχηματίσει μπουνιά. Έπειτα ζητάει απο τον ασθενή να κινήσει τον καρπό του με φορά προς το μικρό δάκτυλο. Εφόσον οι τένοντες φλεγμαίνουν, ο ασθενής θα αισθανθεί έντονο πόνο.

Η θεραπεία ανάλογα με το στάδιο , είναι συντηρητική ή χειρουργική. Στην συντηρητική θεραπεία είναι αναγκαία η ανάπαυση του αντίχειρα και του καρπού κάνοντας μάλιστα χρήση νάρθηκα ακινητοποίησης του καρπού και του αντίχειρα. Τοποθέτηση πάγου τοπικά και χρήση αντιφλεγμονωδών είτε από το στόμα είτε κάνοντας τοπική επάλειψη στο σημείο του πόνου και του οιδήματος. Επίσης βοηθάει πολύ η έγχυση κορτιζόνης που σε μερικές περιπτώσεις σε συνδυασμό  με την ανάπαυση, την χρήση νάρθηκα και την τοπική εφαρμογή πάγου μπορεί να δώσει οριστική θεραπεία.

Στη χειρουργική θεραπεία που εφαρμόζεται όταν αποτύχει η συντηρητική θεραπεία, γίνεται διάνοιξη του οστεοϊνώδους σωλήνα από όπου διέρχονται οι δύο τένοντες. Η επέμβαση γίνεται με τοπική αναισθησία, έχει άμεσο αποτέλεσμα στην ανακούφιση του πόνου και ο ασθενής χρησιμοποιεί το χέρι του χωρίς κανέναν περιορισμό μετά την αφαίρεση των ραμμάτων.

ΑΝΑΤΟΜΙΑ

Οι τρεις τένοντες που εκτέινουν και απάγουν τον αντίχειρα είναι:

1. Μακρός απαγωγός του αντίχειρα
2. Βραχύς εκτείνων του αντίχειρα
3. Μακρός εκτείνων του αντίχειρα

Ραχιαία στο περιφερικό άκρο του πήχη (αντιβράχιο) υπάρχει ένας ισχυρός εγκάρσιος σύνδεσμος που ονομάζεται ΡΑΧΙΑΙΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΤΟΥ ΚΑΡΠΟΥ . Κάτω από τον ραχιαίο σύνδεσμο με την βοήθεια του σχηματίζονται 6 τούνελ, αλλιώς ονομαζόμενα διαμερίσματα ή οστεοϊνώδης σωλήνες, μέσα από τους  οποίους διέρχονται οι εκτείνοντες τένοντες του χεριού είτε μόνοι τους είτε κατά ομάδες. Οι δύο τένοντες που φλεγμαίνουν στην τενοντίτιδα De Quervain, δηλαδή ο μακρός απαγωγός του αντίχειρα και ο βραχύς εκτείνων του αντίχειρα διέρχονται απο το 1^ο ραχιαίο διαμέρισμα. Ο τρίτος τέντοντας που εκτείνει του αντίχειρα, ο μακρός εκτείνων, διέρχεται από το 3^ο διαμέρισμα.

Το 1^ο ραχιαίο διαμέρισμα βρίσκεται στην έξω πλευρά του καρπού δηλαδή στο σημείο που ο αντίχειρας ενώνεται με τον καρπό και πρόκειται για ένα  οστεοϊνώδη σωλήνα που σχηματίζεται από την κερκίδα (οστικό τμήμα) και τον ραχιαίο σύνδεσμο του καρπού ( ινώδες τμήμα).