ΓεΣΥ: Κενά, ελλείψεις και παραλείψεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα

Σε βάθος ανάλυση και τεκμηριωμένη γνωμάτευση για την «κλινική εικόνα» του ΓεΣΥ, από τον Πρόεδρο του ΠΙΣ Δρ Πέτρο Αγαθαγγέλου, για τους αναγνώστες του ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ

Κενά, ελλείψεις και παραλείψεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα, διαπιστώνει η ηγεσία του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου (ΠΙΣ) και θέτει επιτακτικά στους αρμόδιους φορείς της Πολιτείας, θέμα προδιαβούλευσης με το θεσμικό όργανο των ιατρών, γιατί, σε αντίθεση με όλους τους υπολοίπους εμπλεκομένους φορείς, ο ΠΙΣ δεν συμμετέχει στο Δ.Σ. του ΟΑΥ και δεν λαμβάνει μέρος στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.

Ο «ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ», συνεχίζοντας την παρουσίαση των εκτιμήσεων φορέων του Τομέα της Υγείας, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης των τριών πρώτων χρόνων της λειτουργίας του ΓεΣΥ, σ’ αυτό το τεύχος παρουσιάζει εκτεταμένα την τοποθέτηση του Προέδρου του ΠΙΣ Δρ Πέτρου Αγαθαγγέλου.

Σημειώνουμε ότι το άρθρο γράφτηκε πριν από την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για διορισμό του Δρ Αγαθαγγέλου στο Δ.Σ. του ΟΑΥ.

ΤΟ ΠΛΗΡΕΣ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΠΙΣ

Παραθέτουμε στη συνέχεια το πλήρες κείμενο της τοποθέτησης του Προέδρου του ΠΙΣ Δρ Πέτρου Αγαθαγγέλου:

Αναμφίβολα και αναντίλεκτα το Γενικό Σύστημα Υγείας αποτελεί τη μεγαλύτερη μεταρρύθμιση στον τομέα της υγείας στην Κύπρο, μια μεταρρύθμιση που ήταν και είναι απαραίτητη.

Ο Παγκύπριος Ιατρικός Σύλλογος τάχθηκε και τάσσεται υπέρ της αναγκαιότητας του ΓεΣΥ, θέτοντας κάποια σημαντικά κριτήρια τα οποία είναι αναγκαία για τη διασφάλιση της ποιότητας των υπηρεσιών υγείας για τους ασθενείς και της αξιοπρέπειας για τους γιατρούς. Όπως για παράδειγμα η θέσπιση πρωτοκόλλων, οι ηλεκτρονικοί φάκελοι ασθενών, το λογισμικό του συστήματος υγείας, το καθηκοντολόγιο και το ιατρονομικό ρίσκο, το ωράριο, η κάλυψη και ευθύνη, ο εξοπλισμός, οι εφημερίες και ο αποτελεσματικός εποπτικός έλεγχος από μια ανεξάρτητη αρχή.

Αυτά τα στοιχεία, μεταξύ άλλων, δεν επιτρέπουν την οποιαδήποτε πρόχειρη διαχείριση.

Με το που ελήφθη η πολιτική απόφαση για τη μεταρρύθμιση στον τομέα της υγείας, ήταν προφανές ότι θα εφαρμοζόταν το σύστημα και στην πορεία εφαρμογής τους θα επιλύονταν τα ζητήματα, τα προβλήματα και οι στρεβλώσεις που θα προέκυπταν.

Μια διαβούλευση που είναι απαραίτητη καθότι, σε αντίθεση με όλους τους υπολοίπους εμπλεκομένους φορείς, ο ΠΙΣ δεν συμμετέχει στο Δ.Σ. του ΟΑΥ και δεν λαμβάνει μέρος στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Κάτι το οποίο αποτελεί πάγια θέση μας, ότι είναι επιβεβλημένο και είναι ο μόνος τρόπος με τον οποίο η διοίκηση του συστήματος μπορεί να αποκτήσει επιστημονική βάση. Αυτό θα σημαίνει λιγότερη ταλαιπωρία των ασθενών, πιο ορθολογιστική και στοχευμένη οργάνωση του ανθρώπινου δυναμικού, βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών και επίσπευση της αντιμετώπισης των στρεβλώσεων που μας απομακρύνουν από τον εκσυγχρονισμό.

Η διοίκηση και η οργάνωση των υπηρεσιών υγείας μέσα από το ΓεΣΥ, έχει ξεπεράσει πλέον το σημείο των αρχικών διαπιστώσεων.

Η μη ευελιξία, η στασιμότητα και η επιμονή σε λανθασμένους σχεδιασμούς, δεν βοηθούν ούτε το σύστημα, ούτε τους γιατρούς, ούτε τους ασθενείς. Πετυχημένα συστήματα ανεπτυγμένων χωρών της Ευρώπης, υπόκεινται διαρκώς σε προσαρμοστικές βελτιωτικές αλλαγές και παρεμβάσεις. Δεν υπάρχουν ανελαστικές πολιτικές στα συστήματα υγείας αλλά συνταγές εξέλιξης ακριβώς για να διασφαλιστεί η φιλοσοφία των συστημάτων, προς όφελος του ασθενή.

Είναι καιρός να παραμεριστούν οι μύθοι και τα συνθήματα, και να αναγνωριστούν οι αλήθειες. Μόνο με τη σωστή «διάγνωση» της κατάστασης του συστήματος, μπορεί αυτό να διαφυλαχθεί, να βελτιωθεί και να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες της κοινωνίας. 

Η ΣΤΟΧΕΥΣΗ ΜΕ

ΤΙΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΙΣ

Οι παρεμβάσεις μας ως ΠΙΣ, είχαν και ως κύριους στόχους: τη βελτίωση της προσβασιμότητας, της αποτελεσματικότητας και της ανθεκτικότητας του συστήματος ώστε να διασφαλίζεται η ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών υγείας προς τους δικαιούχους και ταυτόχρονα να διασφαλίζεται η επιστημονική αξιοπρέπεια και το κύρος των γιατρών.

Ορισμένα στοιχεία που έχουμε αναδείξει ως απαραίτητα είναι:

Τα συστήματα υγείας πρέπει να είναι προσιτά, αποτελεσματικά και ανθεκτικά σε πιθανές αλλαγές. Το ΓεΣΥ όπως όλα τα συστήματα υγείας, δέχονται πιέσεις σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον που καθορίζεται από τη γήρανση του πληθυσμού, τις χρόνιες παθήσεις, την τεχνολογική εξέλιξη της ιατρικής επιστήμης, την κατανομή των επαγγελματιών υγείας κ.α.

Με τις εισηγήσεις του ΠΙΣ επιχειρεί να συμπληρώσει, κενά και να συμβάλει με τέτοιο τρόπο ώστε το εθνικό σύστημα υγείας να βελτιώνεται και να εξελίσσεται προς όφελος των ασθενών και προς όφελος της διαχρονικής πρόσβασης τους σε ποιοτικές και αναβαθμισμένες υπηρεσίες υγείας και ταυτόχρονα οι μηχανισμοί εφαρμογής του ΓεΣΥ να διασφαλίζουν την επιστημονική αναγνώριση και αξιοπρέπεια των ιατρών.

Συγκεκριμένα είχαμε εισηγηθεί, μεταξύ άλλων:

  • , ούτως ώστε να μπορεί να ‘ρυθμίζει’ τους κανόνες στη βάση διεθνών βέλτιστων πρακτικών, πρωτοκόλλων (medical rules) και διεθνώς αποδεκτών κλινικών κατευθυντήριων γραμμών.

Η ευθύνη παρακολούθησης του βαθμού αποτελεσματικότητας του ΓεΣΥ θα πρέπει να την έχει το Υπουργείο Υγείας και μια δυνητικά ανεξάρτητη αρχή. Και αυτό είναι μια διαχρονική πρόταση του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου.

Οι προτεινόμενοι όροι εντολής της συγκεκριμένης Εποπτικής Αρχής είναι, μεταξύ άλλων:

– η παρακολούθηση των δεικτών αποτελεσματικότητας

– η παρακολούθηση του όγκου εργασίας

– η ορθή εφαρμογή των πρωτοκόλλων και κατ’ επέκταση η συμμόρφωση των παρόχων υγείας με αυτά

– η υποστήριξη επιπρόσθετων πρωτοβουλιών, οι οποίες αναμένεται να συμβάλουν στην ενίσχυση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας (π.χ. εκπαίδευση και ανάπτυξη).

Είναι απαράδεκτο ότι για ένα προϋπολογισμό τέτοιου ύψους οι έλεγχοι να γίνονται μόνο στο 3% των απαιτήσεων και ενώ εντοπίζονται παραλείψεις στο 0.01% να θυματοποιείται ολόκληρη η ιατρική κοινότητα ότι καταχράται το σύστημα.

Όσοι έχουν την πληροφόρηση για τους λίγους που καταχρώνται το σύστημα και επιδεικνύουν ανοχή, έχουν εξίσου την ίδια ευθύνη.

  • . Προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση, έχουν παρατεθεί συγκεκριμένες προτάσεις, όπως η δημιουργία Κέντρων Αναφοράς με προκαθορισμένα κριτήρια και προϋποθέσεις, (υπάρχουν συγκεκριμένες επιτροπές εντός του Υπουργείου Υγείας που αφορούν την αξιολόγηση κέντρων αριστείας και αναφοράς), εφαρμογή συγκεκριμένων γραμμών προς τους παρόχους για τη διαχείριση των χρόνιων ασθενειών και τη διασφάλιση της ποιοτικής πρόσβασης των ασθενών.

– Εισαγωγή και εφαρμογή ελάχιστων κριτηρίων επαγγελματικής εκπαίδευσης (CPD)

– Εισαγωγή και εφαρμογή Κλινικών Κατευθυντήριων Οδηγιών & Πρωτοκόλλων (Clinical

Guidelines & Protocols) κάτι που ισχύει σε όλα τα συστήματα υγείας εκτός συνόρων.

– Εισαγωγή συγκεκριμένων προτύπων ποιότητας (Quality of Care Indicators)

– Διενέργεια ανεξάρτητων επιθεωρήσεων / κλινικών ελέγχων για αξιολόγηση και επίβλεψη των παρεχόμενων υπηρεσιών από τους παρόχους υγείας

– Πιστοποίηση των παροχέων υγείας, τόσο των επαγγελματιών υγείας όσο και των νοσηλευτηρίων, σχετικά με τη παροχή ποιοτικών υπηρεσιών υγείας

– Υπάρξει πλήρης κάλυψη των δικαιούχων, ανεξαρτήτως ηλικίας, κόστους ή προ-υπάρχων

ασθενειών και να καλύπτει όλο το εύρος των υπηρεσιών φροντίδας υγείας

– Εφαρμοστεί ο θεσμός των “gatekeepers” , με την πραγματική έννοια και διάσταση αυτού στο οποίο εμείς έχουμε βασίσει το σχεδιασμό του συστήματος υγείας.

  • , είναι ένα ζήτημα εξαιρετικής σημασίας ιδιαίτερα σε ότι αφορά αποφάσεις όπου το κυριότερο κριτήριο πρέπει να είναι το επιστημονικό. Ιδιαίτερα σε ότι αφορά το ΓεΣΥ, αυτό μπορεί πραγματικά να αναβαθμιστεί, να βελτιωθεί και να παρέχει αυτό που υποσχέθηκε στον πολίτη σε ότι αφορά υπηρεσίες, εξυπηρέτηση, υποδομές, φαρμακευτική αγωγή και κυρίως ποιότητα υπηρεσιών υγείας, εάν λαμβάνονται υπόψη μετά τη συμβολή των καθ’ ύλην αρμοδίων, ουσιώδη επιστημονικά κριτήρια και δεδομένα κλινικής διαχείρισης.

Τα Δημόσια Νοσηλευτήρια επανειλημμένα τονίζαμε ότι αποτελούν επίσης καθοριστικό φορέα στην εφαρμογή του ΓεΣΥ, ως η ραχοκοκαλιά του συστήματος. Η αναδιοργάνωση και ο εκσυγχρονισμός των Δημόσιων Νοσηλευτηρίων, είναι απαραίτητα στοιχεία. Ακόμη δεν έχουν γίνει όλες αυτές οι διαδικασίες για τις οποίες υπάρχει αρμόδιος οργανισμός, ο ΟκΥΠΥ. Η βιωσιμότητα του ΓεΣΥ προκύπτει από τη βιωσιμότητα των δημοσίων νοσηλευτηρίων. Ο ιδιωτικός τομέας παραμένει ένας σημαντικός συμπληρωματικός φορέας. Προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση, καταθέσαμε σειρά προτάσεων προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, οι οποίες περιλάμβαναν 17 σημεία.

ΤΑ ΚΙΝΗΤΡΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΠΙΘΕΣΕΙΣ

ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΠΙΣ

Οι προβληματισμοί του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου ήταν και είναι γνήσιοι και στηρίζονται στην ιατρική επιστήμη. Οι εισηγήσεις μας κατατίθενται με καλή πίστη και με υψηλό το αίσθημα της ευθύνης.

Η όποια εργολαβική προσπάθεια αμφισβήτησης των προθέσεων του ΠΙΣ, το μόνο που αποσκοπεί είναι να αποκρύπτει από την κοινωνία λάθη και παραλείψεις ως προς την ορθολογιστική, σύννομη και διαφανή εφαρμογή του συστήματος.

Γι’ αυτό και αυτό που πρέπει πρωτίστως να διασφαλιστεί είναι ότι το ΓεΣΥ εφαρμόζεται, σύμφωνα με τη νομοθεσία και με διαφανείς διαδικασίες και ότι ο αρμόδιος φορέας λειτουργεί στα σωστά πλαίσια διακυβέρνησης και χρηστής διοίκησης.

Η ανοχή στην ανεπάρκεια ολοκληρωμένου εποπτικού ελέγχου, αποτελεί την εστία δημιουργίας μιας σοβαρής παθογένειας η οποία στοιχίζει τόσο στην τσέπη του κυπρίου φορολογούμενου αλλά το κυριότερο επεκτείνεται εις βάρος της ποιότητας και του βαθμού πρόσβασης του, στις υπηρεσίες υγείας που θα έπρεπε να απολαμβάνει.

Όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς που πραγματικά ενδιαφέρονται να επιλύσουν τα προβλήματα του συστήματος θα πρέπει  να αξιοποιήσουν και την εμπειρογνωμοσύνη του Ιατρικού Συλλόγου, των Επιστημονικών Εταιρειών και των μελών τους. Ούτε με στρουθοκαμηλισμούς ούτε με την στοχοποίηση των ιατρών, διασφαλίζεται το σύστημα υγείας.

  • .

Ουδείς μπορεί να καπηλεύεται την υγεία των πολιτών και την Ιπποκρατική αποστολή των γιατρών, ούτε και οι αξίες αυτές μπορούν να αποτελούν αντικείμενο λαϊκισμού και δημαγωγίας».

Ο ΠΙΣ δεν χρησιμοποιεί συνθήματα ή αφηγήματα, για να προασπιστεί τα μέλη του. Προασπίζεται εμπράκτως το κύρος και την επιστημοσύνη των μελών του, καθημερινά, σε κάθε επίπεδο, χωρίς διακρίσεις είτε αυτά δραστηριοποιούνται στον δημόσιο, είτε στον ιδιωτικό τομέα, είτε αυτά είναι συμβεβλημένα με το σύστημα υγείας είτε όχι».

Επιτέλους ας εγκύψουμε σε κλίμα συνεργασίας στην άμεση επίλυση των διαπιστωθέντων προβλημάτων.

Ο ΠΙΣ δεν κωφεύει στα προβλήματα, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά δυσλειτουργίες, καταχρήσεις ή υπερ-χρεώσεις.

Ισχυρισμοί που επιρρίπτουν το μεγαλύτερο βάρος της ευθύνης στην ιατρική κοινότητα για τα προβλήματα του ΓεΣΥ είναι παντελώς αβάσιμοι.  Δεν είναι τυχαίο που στις παγκόσμιες ταξινομήσεις των επαγγελμάτων που έχουν επηρεαστεί περισσότερο από την διαφθορά, οι γιατροί δεν κατατάσσονται καν στις πρώτες δέκα θέσεις.

Ο ΠΙΣ επαναβεβαιώνει ότι θα συνεχίσει, με καλή πίστη, σοβαρότητα και υπευθυνότητα να παραθέτει ουσιαστικές εισηγήσεις για την όσο το δυνατό πιο αποτελεσματική εφαρμογή ενός λειτουργικού και βιώσιμου εθνικού συστήματος υγείας το οποίο θα αναβαθμίζεται με τους ρυθμούς που απαιτεί η σύγχρονη ιατρική επιστήμη.

Το ΓεΣΥ δεν το υπονομεύουν όσοι επιχειρούν να το βελτιώσουν, αλλά όσοι γυρίζουν την πλάτη στα προβλήματα και επιδεικνύουν ανοχή σε στρεβλώσεις, όπως ο μη επαρκής εποπτικός έλεγχος, και οι οποίες έχουν δυσμενείς επιπτώσεις τόσο στο επίπεδο και την ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών υγείας και στο βαθμό πρόσβασης των δικαιούχων, όσο και στη διαχείριση των εισφορών του φορολογούμενου πολίτη, ο οποίος τουλάχιστον σήμερα δεν απολαμβάνει, αυτό που πληρώνει.

­______________________________________

  • Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στην εταιρία ΕΠΙΚΑΙΡΗ ΓΝΩΣΗ ΛΤΔ. * Απαγορεύεται η αναδημοσίευση χωρίς την άδεια της εταιρείας που εκδίδει τον ΙΑΤΡΙΚΟ ΤΥΠΟ * Επιτρέπεται η κοινοποίηση μέσω Facebook, Twitter κ.λ.π. με αναφορά στην πηγή: www.iatrikostypos.com.cy / www.ygeiapress.com * Επιτρέπεται η κοινοποίηση μέσω Facebook, Twitter κ.λ.π.