Καθώς η ζωή επανέρχεται στους φυσιολογικούς ρυθμούς μετά το καλοκαίρι, παρατηρείται μια αύξηση των μολυσματικών νόσων που μεταδίδονται με την αναπνοή και με το άγγιγμα. Παρακάτω είναι πέντε από τις πιο συχνές ασθένειες που οφείλονται σε μικρόβια κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου.
1. Κοινό κρυολόγημα
Το κοινό κρυολόγοημα μπορεί να εμφανισθεί σε κάθε εποχή του χρόνου, ωστόσο είναι πιο συχνό τους κρύους και βροχερούς μήνες. Είναι η πιο συνηθισμένη αρρώστια μεταξύ των παιδιών που πηγαίνουν στον παιδικό σταθμό, επειδή μεταδίδεται από παιδί σε παιδί, ειδικότερα στους κλειστούς χώρους. Το κρυολόγημα μεταδίδεται είτε μέσω του αναπνευστικού είτε της σωματικής επαφής (χειραψίας, άγγιγμα επιφανειών στις οποίες συγκεντρώνεται ο ιός). Το πρώτο σύμπτωμα είναι συνήθως ένας ερεθισμός στο λαιμό. Στη συνέχεια εμφανίζεται ρινική καταρροή, φτάρνισμα και βήχας. Συχνά τα παιδιά παρουσιάζουν πυρετό, κακουχία, απώλεια όρεξης, πόνο στους μύες και πονοκέφαλο.
Το κρυολόγημα προκαλείται από ιούς και στις περισσότερες περιπτώσεις υπεύθυνοι είναι οι ρινοϊοί. Υπάρχουν πάνω από 100 διαφορετικοί τύποι ρινοϊών. Αλλά αν η άμυνα του παιδιού είναι εξασθενημένη, μπορεί να προστεθεί κι άλλο μικρόβιο, που θα αλλάξει προς το χειρότερο την κλινική εικόνα και ίσως χρειαστεί φαρμακευτική αντιμετώπιση.
2. Εποχική γρίπη
Η μετάβαση στο φθινόπωρο πυροδοτεί την εμφάνιση της εποχικής γρίπης, η οποία ξεκινάει τους φθινοπωρινούς μήνες και μπορεί να επιμείνει στη συνέχεια. Η γρίπη προκαλείται από τον ιό της γρίπης και διαφέρει από το κοινό κρυολόγημα γιατί τα δύο νοσήματα προκαλούνται από διαφορετικούς ιούς. Το κοινό κρυολόγημα είναι πιο ελαφρά αρρώστια και το παιδί την αντιμετωπίζει πολύ πιο εύκολα. Επίσης οι επιπλοκές της γρίπης είναι πολύ πιο συχνές σε σχέση με το κοινό κρυολόγημα.
Η γρίπη μεταδίδεται κυρίως μέσω του βήχα, του φταρνίσματος και της ομιλίας. Σε ετήσια βάση παρέχεται η δυνατότητα δωρεάν εμβολιασμού στις ευπαθείς ομάδες για την αποφυγή των βαρύτερων συμπτωμάτων της νόσου, στα οποία συμπεριλαμβάνεται η πνευμονία και η αναπνευστική δυσχέρεια. Ενώ τα περιστατικά είναι συνήθως ήπιας ή μέτριας σοβαρότητας, οι επιπλοκές που μπορεί να παρουσιαστούν είναι: παραρρινοκολπίτιδα, ωτίτιδα, πνευμονία, μυοσίτιδα και αφυδάτωση.
3. Γαστρεντερίτιδα
Ο νοροϊός αποτελεί τη συνηθέστερη αιτία της γαστρεντερίτιδας όχι μόνο σε παιδιά αλλά και σε ενηλίκους. Οι ασθενείς που δεν μπορούν να πιούν αρκετά υγρά για να αναπληρώσουν όσα χάνουν με τους εμέτους ή τις διάρροιες, κινδυνεύουν από αφυδάτωση, κυρίως τα βρέφη και τα μικρά παιδιά. Επειδή ο νοροϊός επιβιώνει για μεγάλο χρονικό διάστημα σε άψυχες επιφάνειες, εξαπλώνεται ταχέως σε κλειστούς χώρους με συνωστισμό πολλών ατόμων. Η μετάδοσή του πραγματοποιείται είτε μέσω μολυσμένης τροφής, είτε με κακή υγιεινή στο χώρο της τουαλέτας.
Ο νοροϊός μπορεί να επιζήσει επί εβδομάδες σε ένα ράφι, στο κουμπί ενός ανελκυστήρα ή ακόμα και στο χερούλι μιας πόρτας και αυτό έχει ως επακόλουθο να μπορεί να μεταδοθεί για μεγάλα χρονικά διαστήματα, εάν οι πάσχοντες από γαστρεντερίτιδα δεν πλένονται πολύ καλά κάθε φορά που χρησιμοποιούν την τουαλέτα. Έτσι, η υγιεινή των χεριών αποτελεί το βασικότερο μέτρο για τον έλεγχο της μετάδοσης του νοροϊού. Επίσης, για την πρόληψη θα πρέπει να αποφευχθεί η παρασκευή τροφών από μολυσμένο άνθρωπο -που σημαίνει ότι αν κάποιος στην οικογένεια ασθενεί είναι καλύτερο να αποφύγει την προετοιμασία του φαγητού.
4. Βρογχιολίτιδα
Η βρογχιολίτιδα αποτελεί λοίμωξη των πνευμόνων και προσβάλει κυρίως τα βρέφη. Είναι μια κοινή ασθένεια του αναπνευστικού και συγκεκριμένα των μικρών αεραγωγών (βρογχιόλια) των πνευμόνων. Οφείλεται περισσότερο σε ιούς και ιδιαίτερα στον ιό του αναπνευστικού συγκυτίου (RSV) αλλά και από άλλους όπως της γρίπης, της παραγρίπης, ρινοϊούς και αδενοϊούς. Η λοίμωξη οδηγεί συνήθως σε συμπτώματα που σπάνια διαφέρουν από αυτά του κοινού κρυολογήματος.
Η μετάδοση του ιού στα βρέφη συνοδεύεται από βαρύτερα συμπτώματα συμπεριλαμβανομένης της δυσκολίας στην αναπνοή. Το παιδί μπορεί να δυσκολεύεται στο φαγητό και να αισθάνεται έντονη κόπωση. Όταν η δυσκολία αυτή γίνει πιο έντονη, μπορεί κανείς εύκολα να παρατηρήσει τις εργώδεις κινήσεις στο στήθος και το λαιμό του βρέφους, ενώ σε πιο προχωρημένες περιπτώσεις μπορεί να παρατηρηθεί κυάνωση γύρω από το στόμα και τα ακροδάκτυλα. Εάν το μωρό εμφανίζει κάποιο από αυτά τα συμπτώματα, ή σε περιπτώσεις που ο πυρετός συνοδεύεται από έντονη αδιαθεσία οι γονείς θα πρέπει να ενημερώνουν τον παιδίατρο.
5. Ωτίτιδα
Πολλά παιδιά εμφανίζουν επεισόδια οξείας ωτίτιδας το φθινόπωρο, παρότι είναι πιο συχνή το καλοκαίρι, από τις βουτιές στις θάλασσες και τις πισίνες. Το φθινόπωρο όμως συνεχίζονται οι επιπτώσεις από το καλοκαίρι. Κάθε ξαφνικός πόνος στο αυτί μπορεί να υποδηλώνει την εμφάνιση ωτίτιδας. Ο παιδίατρος πρέπει να εξετάσει το συντομότερο δυνατό το αυτί του παιδιού. Έτσι, θα διαπιστωθεί αν πρόκειται για εξωτερική ή μέση ωτίτιδα, οξεία, ιογενή, πυώδη ή εκκριτική.
Η ωτίτιδα συνήθως εμφανίζεται στα πέντε πρώτα χρόνια της ζωής, επειδή η ευσταχιανή σάλπιγγα, που συνδέει το μέσο αυτί με το πίσω μέρος της μύτης είναι ακόμη αρκετά στενή. Κάθε μικρόβιο που βρίσκεται στη μύτη, στο στόμα ή τους βρόγχους μπορεί να περάσει στο αυτί και να προκαλέσει ωτίτιδα. Η θεραπεία γίνεται με αντιβιοτικά.
