Η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει τα συμπτώματα ορισμένων παθήσεων του εγκεφάλου, σύμφωνα με τη νέα μας ανασκόπηση. Οι παθήσεις που μπορεί να επιδεινωθούν καθώς αυξάνεται η θερμοκρασία και η υγρασία περιλαμβάνουν εγκεφαλικά επεισόδια, ημικρανίες, μηνιγγίτιδα, επιληψία, σκλήρυνση κατά πλάκας, σχιζοφρένεια, νόσο Αλτσχάιμερ και Πάρκινσον.

Ο εγκέφαλός μας είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση των περιβαλλοντικών προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε, ιδίως των υψηλότερων θερμοκρασιών και της υγρασίας, για παράδειγμα προκαλώντας την εφίδρωση και λέγοντάς μας να απομακρυνθούμε από τον ήλιο και να πάμε στη σκιά.

Κάθε ένας από τους δισεκατομμύρια νευρώνες στον εγκέφαλό μας είναι σαν ένας μαθησιακός, προσαρμοστικός υπολογιστής, με πολλά ηλεκτρικά ενεργά στοιχεία. Πολλά από αυτά τα εξαρτήματα λειτουργούν με διαφορετικό ρυθμό ανάλογα με τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος και είναι σχεδιασμένα να συνεργάζονται μέσα σε ένα στενό εύρος θερμοκρασιών.

Το σώμα μας, και όλα τα συστατικά του, λειτουργούν καλά μέσα σε αυτά τα όρια στα οποία έχουμε προσαρμοστεί επί χιλιετίες.

Οι άνθρωποι εξελίχθηκαν στην Αφρική και αισθάνονται γενικά άνετα μεταξύ 20˚C έως 26˚C και 20% έως 80% υγρασία. Πολλά από τα συστατικά του εγκεφάλου λειτουργούν, στην πραγματικότητα, κοντά στο ανώτατο όριο του θερμοκρασιακού τους εύρους, πράγμα που σημαίνει ότι μικρές αυξήσεις της θερμοκρασίας ή της υγρασίας μπορεί να σημαίνουν ότι παύουν να λειτουργούν τόσο καλά μαζί.

Όταν αυτές οι περιβαλλοντικές συνθήκες μετακινούνται γρήγορα σε μη συνηθισμένα επίπεδα, όπως συμβαίνει με τις ακραίες θερμοκρασίες και την υγρασία που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, ο εγκέφαλός μας δυσκολεύεται να ρυθμίσει τη θερμοκρασία μας και αρχίζει να δυσλειτουργεί.

Ορισμένες ασθένειες μπορούν ήδη να διαταράξουν την εφίδρωση, η οποία είναι απαραίτητη για να διατηρούμαστε δροσεροί, ή την αντίληψή μας για το αν ζεσταινόμαστε υπερβολικά. Ορισμένα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία νευρολογικών και ψυχιατρικών παθήσεων περιπλέκουν περαιτέρω το πρόβλημα, καθώς θέτουν σε κίνδυνο την ικανότητα του σώματος να αντιδράσει – μειώνοντας την εφίδρωση ή διαταράσσοντας τους μηχανισμούς ρύθμισης της θερμοκρασίας στον εγκέφαλό μας.

Αυτές οι επιδράσεις επιδεινώνονται από τους καύσωνες. Για παράδειγμα, οι καύσωνες διαταράσσουν τον ύπνο και ο διαταραγμένος ύπνος επιδεινώνει καταστάσεις όπως η επιληψία.

Οι καύσωνες μπορούν να κάνουν τις ελαττωματικές καλωδιώσεις του εγκεφάλου να λειτουργούν ακόμη λιγότερο καλά, γι’ αυτό και τα συμπτώματα των ατόμων με σκλήρυνση κατά πλάκας μπορεί να επιδεινωθούν στη ζέστη. Και οι υψηλότερες θερμοκρασίες μπορεί να κάνουν το αίμα πιο παχύρρευστο και πιο επιρρεπές στην πήξη λόγω αφυδάτωσης κατά τη διάρκεια των καύσωνων, οδηγώντας σε εγκεφαλικά επεισόδια.

Είναι λοιπόν σαφές ότι η κλιματική αλλαγή θα επηρεάσει πολλούς ανθρώπους με νευρολογικές ασθένειες, συχνά με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Με την άνοδο της θερμοκρασίας, οι εισαγωγές στο νοσοκομείο για άνοια είναι πιο συχνές.

Ο έλεγχος των επιληπτικών κρίσεων μπορεί να επιδεινωθεί στην επιληψία, τα συμπτώματα επιδεινώνονται στην πολλαπλή σκλήρυνση και η συχνότητα των εγκεφαλικών επεισοδίων αυξάνεται, με περισσότερους θανάτους που σχετίζονται με τα εγκεφαλικά επεισόδια. Πολλές κοινές και σοβαρές ψυχιατρικές παθήσεις, όπως η σχιζοφρένεια, επιδεινώνονται επίσης και τα ποσοστά εισαγωγής τους στο νοσοκομείο αυξάνονται.

Στον ευρωπαϊκό καύσωνα του 2003, περίπου το 20% των υπερβολικών θανάτων αφορούσε άτομα με νευρολογικές παθήσεις.

Οι ασυνήθιστες τοπικές ακραίες θερμοκρασίες, οι μεγαλύτερες από τις συνήθεις διακυμάνσεις της θερμοκρασίας κατά τη διάρκεια της ημέρας και τα δυσμενή καιρικά φαινόμενα, όπως οι καύσωνες, οι καταιγίδες και οι πλημμύρες, μπορούν να επιδεινώσουν τις νευρολογικές παθήσεις.

Οι συνέπειες αυτές περιπλέκονται περαιτέρω από τις ιδιαίτερες συνθήκες. Η θερμαντική επίδραση του περιβάλλοντος των πόλεων και η έλλειψη χώρων πρασίνου, για παράδειγμα, μπορεί να ενισχύσει τις βλάβες ενός καύσωνα στις νευρολογικές και ψυχιατρικές ασθένειες.

Η παγκόσμια κλίμακα των ατόμων με νευρολογικές και ψυχιατρικές παθήσεις που θα μπορούσαν να επηρεαστούν αρνητικά από την κλιματική αλλαγή είναι τεράστια. Περίπου 60 εκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν από επιληψία παγκοσμίως. Σε παγκόσμιο επίπεδο, περίπου 55 εκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν από άνοια, με πάνω από το 60% να ζουν σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.

Καθώς ο παγκόσμιος πληθυσμός γερνάει, οι αριθμοί αυτοί αναμένεται να αυξηθούν σε πάνω από 150 εκατομμύρια μέχρι το 2050. Το εγκεφαλικό επεισόδιο είναι η δεύτερη κύρια αιτία θανάτου και η κύρια αιτία αναπηρίας παγκοσμίως.

Προσφέροντας βοήθεια

Η ευρύτερη ανάγκη για την αντιμετώπιση της ίδιας της κλιματικής αλλαγής είναι σαφής. Απαιτούνται τώρα μέτρα μετριασμού υπό την καθοδήγηση των κυβερνήσεων με διεθνή συντονισμό.

Θα χρειαστούν όμως χρόνια προτού οι σοβαρές προσπάθειες αρχίσουν να κάνουν πραγματική διαφορά. Εν τω μεταξύ, μπορούμε να βοηθήσουμε τα άτομα με νευρολογικές παθήσεις παρέχοντας εξατομικευμένες πληροφορίες σχετικά με τους κινδύνους των δυσμενών καιρικών φαινομένων και των ακραίων θερμοκρασιών.

Οι γιατροί και οι ειδικοί σε θέματα δημόσιας υγείας μπορούν να εξηγήσουν πώς να μειώσετε αυτούς τους κινδύνους. Μπορούμε να προσαρμόσουμε τα τοπικά συστήματα προειδοποίησης για τον καιρό και την υγεία στις νευρολογικές ασθένειες. Μπορούμε επίσης να συνεργαστούμε με τους πληγέντες, τις οικογένειές τους και τους φροντιστές τους, για να διασφαλίσουμε ότι οι προειδοποιήσεις και οι αντιδράσεις για τον καιρό και την υγεία έχουν νόημα για τις πληγείσες κοινότητες και μπορούν να εφαρμοστούν.

Αν δεν αρχίσουμε να αντιμετωπίζουμε την κλιματική αλλαγή ως μέρος της νευρολογικής περίθαλψης, τα οφέλη των επιστημονικών εξελίξεων που έχουν επιτευχθεί κινδυνεύουν να χαθούν. Ίσως το πιο σημαντικό, οι νευρολογικές ασθένειες προσφέρουν πληροφορίες για το τι θα μπορούσε να συμβεί στον υγιή εγκέφαλο που ωθείται πέρα από τα όρια που προκύπτουν από την εξέλιξη και την ικανότητα προσαρμογής της συμπεριφοράς.

Αυτή η πιθανότητα γίνεται όλο και πιο πιθανή όσο συνεχίζουμε να μην αντιμετωπίζουμε την κλιματική αλλαγή. Για να συνεχίσουμε να ζούμε τη ζωή που θέλουμε, θα πρέπει να δώσουμε μεγαλύτερη προσοχή στην αίσθηση ότι γίνεται πολύ ζεστά και να δράσουμε κατά της κλιματικής αλλαγής. Εξαρτόμαστε από τον εγκέφαλό μας: η κλιματική αλλαγή κάνει κακό σε αυτόν.

Πηγή: theconversation.com