Πολυδιάστατες είναι οι ευθύνες και ο ρόλος των Φαρμακευτικών Υπηρεσιών της Κυπριακής Δημοκρατίας στο όλο σύστημα διακίνησης φαρμάκων και στοχεύουν στη διασφάλιση της δημόσιας υγείας σε σχέση με την κυκλοφορία φαρμακευτικών προϊόντων ανθρώπινης χρήσης καθώς επίσης καλλυντικών προϊόντων, τονίζει σε συνέντευξη της στον «ΙΑΤΡΙΚΟ ΤΥΠΟ» η Διευθύντρια Φαρμακευτικών Υπηρεσιών Δρ Έλενα Παναγιωτοπούλου.
Στη συνέντευξη της η Δρ Παναγιωτοπούλου αναφέρεται στο ρόλο των Φαρμακευτικών Υπηρεσιών στο νέο περιβάλλον που δημιουργήθηκε με τη λειτουργία του Γενικού Συστήματος Υγείας αλλά και στον ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν στον Ευρωπαϊκό χώρο μέσα από τη συνεργασία και τη συμμετοχή της στα θεσμικά όργανα της Ε.Ε.
Παραθέτουμε στη συνέχεια το πλήρες κείμενο της συνέντευξης:
Δρ. Έλενα Παναγιωτοπούλου: Βασικά πλέον οι Φαρμακευτικές Υπηρεσίες περιορίζονται στο εποπτικό τους ρόλο, στο στρατηγικό προγραμματισμό και στις υποχρεώσεις τους έναντι της ΕΕ σε θέματα φαρμακορύθμισης, φαρμακοεπαγρύπνησης, τιμολόγησης και επιθεώρησης. Αυτό γίνεται.
Η προμήθεια φαρμάκων τώρα ανήκει, στην αρμόδια αρχή, που είναι η Διεύθυνση Αγορών και Προμηθειών (ΔΑΠ) του Υπουργείου Υγείας και η αποζημίωση φαρμάκων δηλαδή για να ενταχθεί ένα φάρμακο στο σύστημα Υγείας αρμόδιος είναι ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ). Οι Φαρμακευτικές Υπηρεσίες δεν συμμετέχουν και δεν έχουν και λόγο να συμμετέχουν, δεν έχουν λόγο βασικά ούτε αρμοδιότητα να συμμετέχουν ούτε στη διεύθυνση αγορών και προμηθειών του Υπουργείου Υγείας αλλά ούτε και στον ΟΑΥ.
Συνοπτικά θα έλεγα ότι οι Φαρμακευτικές Υπηρεσίες στοχεύουν στη διασφάλιση της δημόσιας υγείας σε σχέση με την κυκλοφορία στην Κυπριακή Δημοκρατία φαρμακευτικών προϊόντων ανθρώπινης χρήσης
- Δρ. Έλενα Παναγιωτοπούλου, επειδή κάναμε ήδη παρουσίαση στην προηγούμενη έκδοση του «Ιατρικού Τύπου» ειδικά για το θέμα των φαρμάκων, θεωρούμε πως θα ήταν καλό μέσα από τη συνέντευξη αυτή να γίνει μια εκτενής παρουσίαση της δουλειάς που κάνετε εδώ στέλνοντας και τα μηνύματα σας όπου κρίνετε αναγκαίο στην ιατρική κοινότητα και τους άλλους επαγγελματίες υγείας που αποτελούν το αναγνωστικό μας κοινό.
Ε.Π.: Οι φαρμακευτικές υπηρεσίες είναι υπεύθυνες για την διασφάλιση της ποιότητας, ασφάλειας και αποτελεσματικότητας των φαρμάκων που κυκλοφορούν στην Κυπριακή Δημοκρατία. Οι φαρμακευτικές υπηρεσίες συμβάλλουν πάρα πολύ στην αδειοδότηση των φαρμάκων που κυκλοφορούν στη χώρα μας τόσο συμμετέχοντας στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΟΦ) για την έγκριση των φαρμάκων κεντρικής διαδικασίας που αφορά φάρμακα προηγμένης τεχνολογίας και τα φάρμακα τα οποία αδειοδοτούνται και εθνικά, δηλαδή από την Κύπρο. Επίσης τα φάρμακα που αδειοδοτούνται σε συνεργασία με άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Επομένως η αδειοδότηση των φαρμάκων είναι ένας σημαντικός τομέας των φαρμακευτικών υπηρεσιών. Η αδειοδότηση γίνεται κάτω από τη διεύθυνση προ εγκριτικών διαδικασιών φαρμακευτικών διαδικασιών που ονομάζεται φαρμακορύθμιση. Μετά έχουμε την Διεύθυνση των μετεγκριτικών διαδικασιών η οποία ασχολείται με θέματα διαδικασίας μετά την έγκριση των φαρμάκων. Εδώ υπάγεται και η φαρμακοεπαγρύπνηση, ένας τομέας που ασχολείται με την ασφάλεια των φαρμάκων για την δήλωση των ανεπιθύμητων ενεργειών.
Επίσης υπάρχει ο Τομέας Τιμολόγησης όπου γίνεται ο καθορισμός τιμής για τον τιμοκατάλογο των φαρμάκων μέγιστης χονδρικής τιμής και λιανικής τιμής και όχι της τιμής αποζημίωσης. Η τιμή αποζημίωσης καθορίζεται από τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας. Επίσης υπάρχει ο τομέας καλλυντικών ο οποίος είναι υπεύθυνος για τον έλεγχο των καλλυντικών τα οποία κυκλοφορούν στην Κυπριακή Δημοκρατία.
Υπάρχει ο Τομέας Επιθεώρησης Ιδιωτικών Φαρμακείων με τους επιθεωρητές του οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για το άνοιγμα των φαρμακείων και για την επιθεώρηση των 600 και πλέον φαρμακείων στη χώρα.
Μετά έχουμε τον Τομέα Επιθεώρησης της κυπριακής φαρμακοβιομηχανίας, ο οποίος είναι αρμόδιος για τη λειτουργία της φαρμακευτικής βιομηχανίας στην Κύπρο η οποία συμβάλλει σημαντικά και στην οικονομία της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Όλοι αυτοί οι τομείς συνεργάζονται αρμονικά μεταξύ τους ώστε να διασφαλίζεται η ασφάλεια, η ποιότητα και η αποτελεσματικότητα των φαρμάκων. Θέλω να τονίσω ότι οι φαρμακευτικές υπηρεσίες δεν εμπλέκονται σε θέματα προμήθειας φαρμάκων και ο λόγος είναι γιατί υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων. Δηλαδή δεν μπορεί η αρχή η οποία είναι υπεύθυνη για την αδειοδότηση, η ίδια αρχή να αγοράζει και να καθορίζει την τιμή αποζημίωσης των φαρμάκων. Άρα τούτοι είναι οι βασικοί τομείς με τους οποίους ασχολούνται οι φαρμακευτικές υπηρεσίες.
Ο όγκος δουλειάς είναι τεράστιος και ο λόγος είναι γιατί ο αριθμός των φαρμακευτικών ουσιών που κυκλοφορούν στην Ευρώπη με πολυπληθέστερες υπηρεσίες, είναι περίπου ο ίδιος αριθμός που κυκλοφορεί στην Κυπριακή Δημοκρατία. Στην Ευρώπη, μπορεί μια χώρα να έχει 50 εκατομμύρια πολίτες όπως η Γαλλία και η Γερμανία ενώ η Κύπρος έχει πληθυσμό μόνο 850.000, όμως ο όγκος των φαρμακευτικών ουσιών είναι περίπου ο ίδιος και καλούμαστε να ανταποκριθούμε στον όγκο εκείνο που βασικά αντανακλά στα άλλα κράτη – μέλη της Ε.Ε.
Συμμετέχουμε ενεργά σε όλες τις Ευρωπαϊκές Επιτροπές και στο Διοικητικό Συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων αλλά και σε όλες τις Ευρωπαϊκές επιτροπές και προσπαθούμε να ανταποκριθούμε στις υποχρεώσεις μας. Επίσης, θέλω να πω ότι όλες οι αρμοδιότητες των φαρμακευτικών υπηρεσιών είναι θεσμοθετημένες και καθορίζονται από νομοθεσία, άρα δεν μπορούμε να παρακάμψουμε ή να μην κάνουμε ή να κάνουμε κάτι διαφορετικό γιατί απλούστατα θα είμαστε παράνομοι. Επομένως πρέπει να συμβαδίζουμε με τα deadlines και υπάρχουν αυστηρά χρονοδιαγράμματα, πότε μπορεί να γίνει η αδειοδότηση, πότε μπορεί να γίνει μια τροποποίηση, πότε μπορεί να γίνει τιμολόγηση φαρμάκων, γιατί άλλως θα είμαστε παράνομοι. Άρα προσπαθούμε να ανταποκριθούμε στο μέγιστο στην νομοθεσία, στα χρονοδιαγράμματα καθώς και στις υποχρεώσεις μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
- Αναφορικά με τον όγκο των φαρμακευτικών ουσιών που έχετε ενώπιον σας για έγκριση, είναι αναγκαίο να γίνει όλη η εργασία εφ’ όσον έγινε σε μια άλλη χώρα; Δεν μπορείς να στηρίζεσαι στην μελέτη, στις έρευνες σε μια άλλη χώρα με την οποία έχεις συνεργασία;
Ε. Π.: Ναι ακριβώς έτσι γίνεται. Δηλαδή πάντα υπάρχει συνεργασία και για αυτό σας λέω ότι συνεργαζόμαστε στο έπακρο με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Να σας πω ένα παράδειγμα για τα φάρμακα προηγμένης τεχνολογίας, όπως ήταν τα εμβόλια του covid. Δεν περιμέναμε εμείς να αδειοδοτήσουμε εδώ το εμβόλιο. Εμείς περιμέναμε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων να μας πει και από την μέρα που αδειοδοτήθηκε το πρώτο εμβόλιο που συμμετείχαμε στην επιτροπή, ήταν 27 του Δεκέμβρη θυμούμαι, μετά από δυο μέρες ήρθε και στην Κύπρο. Καταλάβετε δηλαδή τα φάρμακα τα οποία είναι προηγμένης τεχνολογίας, τούτες οι πατέντες τα ακριβά φάρμακα αυτά γίνεται με κεντρική διαδικασία του ευρωπαϊκού οργανισμού φαρμάκων και αυτόματα αδειοδοτείται και στην Κυπριακή Δημοκρατία. Όμως τι γίνεται; Δεν μπαίνουν αυτόματα σε όλα τα κράτη το launch το μαρκετ σε όλα τα κράτη την ίδια μέρα. Δηλαδή μπορεί να αδειοδοτηθούν κεντρικά στην Ευρώπη και ισχύει για όλα τα κράτη την ίδια μέρα αλλά η τοποθέτηση των φαρμάκων δεν γίνεται την ίδια μέρα.
- Γιατί έγκαιρα έχουμε στην Κύπρο μόνο τα προηγμένης τεχνολογίας φάρμακα;
Ε.Π.: Υπάρχει κεντρική διαδικασία η οποία είναι για τις προηγμένης τεχνολογίας και υπάρχει άλλη διαδικασία η οποία είναι αμοιβαίας αναγνώρισης. Δηλαδή ένα γενόσημο φάρμακο που παράγουν οι κυπριακές φαρμακοβιομηχανίες μπορούν τώρα, από το 2020 και μετά που γίναμε κράτος – μέλος αναφοράς να το αξιολογήσουμε εδώ στην Κύπρο και όπως είναι έτοιμη η αξιολόγηση να τη δώσω στη χώρα που ενδιαφέρεται να το εισάγει. Αυτό συνιστά ένα τεράστιο όφελος για την Κυπριακή Δημοκρατία και το ίδιο γίνεται με άλλα κράτη.
Δηλαδή αν για παράδειγμα ένα γενόσημο φάρμακο δανειοδοτηθεί στην Ελλάδα ή στην Γαλλία ή στην Ιταλία με αυτό το «αμοιβαίας αναγνώρισης», αναγνωρίζεται αυτόματα εφόσον θέλω και στην Κύπρο. Τα καινοτόμα είναι προηγμένης τεχνολογίας και αδειοδοτούνται μέσω του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων. Επομένως όλη η διαδικασία αδειοδοτησης είναι μια συντονισμένη διαδικασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση, είτε αφορά καινοτόμα προηγμένης τεχνολογίας είτε αφορά γενόσημα. απλά φάρμακα. Γι’ αυτό οι Φαρμακευτικές Υπηρεσίες συνδέονται άμεσα με την Ε.Ε.
- Πόσο σημαντική είναι για την Κύπρο η αναγνώριση της σαν αρχή αδειοδότησης φαρμάκων;
Ε.Π.: Το θέμα είναι το prestige. Δηλαδή το ότι με αναγνωρίζει σαν Κύπρος, ότι εγώ μπορώ να αδειοδοτήσω, τι σημαίνει; Ότι με αναγνωρίζει σαν φαρμακευτικές υπηρεσίες ότι υπάρχει επιστημονικότητα και ότι γίνεται καλή δουλειά. Αντιλαμβάνεστε δηλαδή, ότι το να αδειοδοτήσεις ένα φάρμακο το οποίο δεν θα είναι μόνο στην Κύπρο, αλλά θα είναι και στη Γαλλία και στην Ιταλία και στην Ισπανία σημαίνει ότι κάνεις καλή δουλειά, για αυτό σε αναγνωρίζουν.
Με ISO οι έξι από τους οκτώ τομείς
Επίσης θέλω να σας πω ότι οι φαρμακευτικές υπηρεσίες έχουν ISO στους έξι από τους οκτώ τομείς, αναμένεται ότι θα αποκτήσουν και οι άλλοι δυο
Το ISO βασικά είναι το σύστημα ποιότητας. Δηλαδή ακολουθούμε ένα σύστημα ποιότητας το οποίο είμαστε αναγκασμένοι από την ΕΕ. Δηλαδή από την στιγμή που θέλαμε να αναλάβουμε ως κράτος αναφοράς, δηλαδή σαν reference member state για να αδειοδοτούμε φάρμακα, έπρεπε να είχαμε αυτά τα standard operation procedures τα SOP’s και από τη στιγμή που έχουμε αυτά τα standard operation procedures, αναγνωριστήκαμε, έχουμε τα πρότυπα πιστοποίηση ποιότητας και από τις Κυπριακές αρχές αλλά και από τον Benchmarking του European Medicine Agency (BEMA).
Δηλαδή έρχονται και μας πιστοποιούν από το εξωτερικό ότι εμείς ότι ναι είστε ικανοί να κάνετε αυτές τις αδειοδοτήσεις των φαρμάκων.
Συμμετοχή σε Ευρωπαϊκά Προγράμματα
Επίσης, θέλω να σας πω και ένα άλλο πράμα που είναι πολύ σημαντικό για τις φαρμακευτικές υπηρεσίες, ήδη συμμετέχουμε σε τρία Ευρωπαϊκά προγράμματα, μέσω των οποίων αντλούμε οικονομικούς πόρους. Κι αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό για τη χώρα μας.
Το ένα αφορά την κυπριακή φαρμακοβιομηχανία, είναι για τα GMP’s, το Good Manufacturing Practice. Το άλλο πρόγραμμα είναι για την αδειοδότηση των φαρμάκων και το τρίρο πρόγραμμα είναι για τα Shortage, για τις ελλείψεις των φαρμάκων.
Φαρμακοεπαγρύπνηση και Κάτοχοι
Άδειας Κυκλοφορίας Φαρμάκων
Περί Κατόχων Άδειας Κυκλοφορίας (ΚΑΚ) φαρμάκων. Σε ποιο βαθμό ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους σε σχέση και με την φαρμακοεπαγρύπνυση;
Ε.Π.: με βάση την νομοθεσία, υποχρεώνεται ο κάτοχος άδειας κυκλοφορίας να υφίσταται τον έλεγχο μας. Ο έλεγχος αφορά τα standard operation procedures με τα οποία διατηρείς το μέτρημα το index, ένα βαθμό, ότι πραγματικά εσύ το έχεις διαβάσει ή ανταποκρίνεσαι.
Με την κυπριακή φαρμακοβιομηχανία είναι πολύ εύκολο γιατί έχουμε τους επιθεωρητές τους GMP’s μου, οι οποίοι πηγαίνουν και λεν.. Έχουμε αυτό αυτό κι αυτό. Έγινε; ναι. Τακ τακ τακ. Αυτό, αυτό κι αυτό. Έγινε; τακ τακ τακ. Δηλαδή εν πολλά αυστηρές οι διαδικασίες.
«Αξιολόγηση τεχνολογιών υγείας»
και καινοτόμα φάρμακα
- Αναφορικά με τα καινοτόμα φάρμακα πως ενεργείτε για ενίσχυση της πρόσβασης των κυπρίων;
Ε.Π.: Προσπαθώ τώρα να εξασφαλίσω τεχνική βοήθεια μέσω της ΕΕ για την υλοποίηση του κανονισμού «αξιολόγηση τεχνολογιών υγείας». Τούτη η υλοποίηση του κανονισμού είναι ένας σημαντικότατος κανονισμός ο οποίος θα ενισχύει την πρόσβαση των καινοτόμων φαρμάκων στους Ευρωπαίους πολίτες.
Άρα η πρόσβαση των καινοτόμων φαρμάκων στους Ευρωπαίους πολίτες δεν είναι ένα πρόβλημα το οποίο είναι μόνο της Κύπρου. Για να υπάρχει αυτή η ανάγκη, να υπάρξει αυτός ο κανονισμός και να έχει ψηφιστεί αυτός ο κανονισμός και αναμένεται να υλοποιηθεί το 2025 με τα ογκολογικά, το 2028 με τα ορφανά και το 2030 για όλα τα φάρμακα κεντρικής διαδικασίας, είναι ένας πολύ σημαντικός κανονισμός και όταν μιλούμε για ευρωπαϊκό κανονισμό σημαίνει ότι η Κύπρος, όπως κάθε χώρα μέλος της ΕΕ, πρέπει να τον εφαρμόσει, αλλιώς θα είναι παράνομη και θα υποστεί κυρώσεις.
Οπότε εμείς για τα φάρμακα είμαστε αρμόδια αρχή για την αξιολόγηση τεχνολογιών υγείας ή για το Health Technology Assessment και για τα ιατροτεχνολογικά προϊόντα είναι οι ιατρικές υπηρεσίες.
Έχουμε ζητήσει τεχνική υποστήριξη από την ΕΕ, θα μεταβώ τώρα στις Βρυξέλλες για τούτο το λόγο και με αυτό ευελπιστώ ότι είναι ακόμα ένα βήμα έτσι ώστε να ενισχύσουμε την πρόσβαση των ασθενών στις καινοτόμες θεραπείες.
Έχω ετοιμάσει μάλιστα, παρουσίαση για το health technology assessment γιατί σίγουρα θέλω τη συμβολή και των επαγγελματιών υγείας αλλά και των ασθενών. Για πρώτη φορά οι ασθενείς θα συμμετέχουν ενεργά σε αυτή τη διαδικασία με βάση τη νομοθεσία.
Επομένως ετοιμάζω παρουσιάσεις με τις οποίες θα απευθυνθώ στους επαγγελματίες υγείας και στους ασθενείς για να ξέρουν ακριβώς πότε θα γίνει η παρέμβαση τους και τί είδους θα είναι η παρέμβαση τους.
- Κινήστε σε μια λογική στην οποία κινείται και η ΕΕ σε όλα τα ζητήματα, για την αξιοποίηση της κοινωνίας των πολιτών.
Ε.Π.: Ακριβώς. Και όχι μόνο αυτό. Τώρα η Ευρώπη προβαίνει τζ σε αλλαγή του ρυθμιστικού πλαισίου της φαρμακευτικής πολιτικής.
- Δρ. Παναγιωτοπούλου, τι να αναμένουμε με την αλλαγή αυτή;
Ε.Π.: Δηλαδή αν διαβάσει κάποιος τώρα το προτεινόμενο ή το draft, το πρόχειρο, το οποίο βγήκε για το pharmaceutical legislation, πάλι η πρόσβαση των φαρμάκων στους ασθενείς. Βασικά τούτα όλα γίνονται για τούτο, για να υπάρχει το όφελος του φαρμάκου στον ασθενή. Και υπάρχουν πάρα πολλά. Αυτά φυσικά δεν έχουν καταλήξει ακόμα, δηλαδή ακόμα είναι πρόχειρα. Όμως αναμένω ότι το 2026 κατά το οποίο θα έχει την προεδρία της Ε.Ε. η Κύπρος το θέμα του pharmaceutical legislation θα συζητηθεί και ίσως τότε παρθούν και οι τελικές αποφάσεις.
Ο ρόλος του ΚΟΕΦ στο σύστημα διακίνησης φαρμάκων
- Δρ Παναγιωτοπούλου θα θέλαμε να αναφερθείτε στο ρόλο του Κυπριακού Οργανισμού Επαλήθευσης Φαρμάκων (ΚΟΕΦ) στο όλο σύστημα διακίνησης φαρμάκων.
Ε.Π.: Με τον ΚΟΕΦ, στον οποίο βασικά συμμετέχουν οι κυπριακές εταιρείες οι οποίες εκπροσωπούν ξένες φαρμακοβιομηχανίες έχουμε μια πάρα πολύ καλή συνεργασία και θα πρέπει να πω ότι κάνει μια εξαιρετική δουλειά..
Ως Φαρμακευτικές Υπηρεσίες κοινοποιούμε στον ΚΟΕΦ φάρμακα τα οποία είναι ψευδεπίγραφα. Πως λειτουργεί το σύστημα ελέγχου των φαρμάκων; Βασικά πάνω στην κάθε συσκευασία υπάρχει ένας κωδικός ο οποίος αποκωδικοποιείται κάθε φορά νόμιμα με ένα ειδικό machine βασικά καθ’ όλη τη διάρκεια της εφοδιαστικής αλυσίδας του φαρμάκου. Παραδείγματος χάρη έχω ένα φάρμακο εδώ που το κατασκεύασε η βιομηχανία, αποκωδικοποιείται πρώτα εδώ.
Μετά για να πάει στον κάτοχο άδειας κυκλοφορίας, αποκωδικοποιείται μετά εκεί, μετά ο κάτοχος άδειας κυκλοφορίας το στέλνει στον κάτοχο χονδρικής πώλησης και αποκωδικοποιείται εκεί και ο κάτοχος χονδρικής πώλησης στο φαρμακείο και το φαρμακείο πριν να το δώσει στον ασθενή το αποκωδικοποιεί. Άρα με αυτό τον τρόπο της αποκωδικοποίησης διασφαλίζεται ότι αυτό το φάρμακο το οποίο θα φτάσει τελικά στον ασθενή, είναι αληθινό φάρμακο και δεν είναι ψευδεπίγραφο.
Δηλαδή υπάρχουν διαδικασίες οι οποίες διασφαλίζουν ότι το φάρμακο που θα φτάσει στον ασθενή είναι το αληθινό φάρμακο. Και για τη λειτουργία του συστήματος αυτού αρμόδια αρχή είναι ο ΚΟΕΦ.
Φάρμακα από το διαδίκτυο
- Πώς σχολιάζετε το γεγονός ότι συμπολίτες μας καταφεύγουν στο διαδίκτυο για αγορά φαρμάκων;
Ε.Π.: Αυτό είναι παράνομο. Στην Κύπρο απαγορεύεται η διάθεση φαρμάκων από το ίντερνετ. Η νομοθεσία μας είναι σαφής. Ρητά καθορίζει ότι εξασφαλίζει κάποιος φάρμακα μόνο δια χειρός φαρμακοποιού. Όμως, να σας πω κάτι; Ούτε υπάρχει ανάγκη γιατί η Κύπρος είμαστε μικρή χώρα. Δόξα σοι ο Θεός έχουμε 600 φαρμακεία, δεν υπάρχει ανάγκη, δεν έχουμε απομονωμένες περιοχές για τις οποίος το ίντερνετ είναι λύση ανάγκης για να εξασφαλίσεις φάρμακα. Ο Κύπριος θα πάει στο φαρμακείο έχει το φαρμακοποιό του να τον συμβουλέψει να του δώσει το φάρμακο να ξέρει ότι είναι γνήσιο φάρμακο.
______________________________________
- Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στην εταιρία ΕΠΙΚΑΙΡΗ ΓΝΩΣΗ ΛΤΔ. * Απαγορεύεται η αναδημοσίευση χωρίς την άδεια της εταιρείας που εκδίδει τον ΙΑΤΡΙΚΟ ΤΥΠΟ * Επιτρέπεται η κοινοποίηση μέσω Facebook, Twitter κ.λ.π. με αναφορά στην πηγή: www.iatrikostypos.com.cy / www.ygeia–press.com * Επιτρέπεται η κοινοποίηση μέσω Facebook, Twitter κ.λ.π.
