Με την υφιστάμενη κατάσταση χωρίς συλλογική σύμβαση εργασίας, δημιουργούνται κατηγορίες γιατρών, πράγμα το οποίο σίγουρα δεν λειτουργεί προς όφελος της εύρυθμης λειτουργείας των κλινικών, των δημοσίων νοσηλευτηρίων και πιθανότατα προς όφελος των ασθενών, τονίζει σε συνέντευξη του στον «ΙΑΤΡΙΚΟ ΤΥΠΟ» ο πρόεδρος της Παγκύπριας Συντεχνίας Κυβερνητικών Ιατρών (ΠΑΣΥΚΙ) Δρ. Σωτήρης Κούμας διερωτώμενος: Δεν αντιλαμβάνονται ότι με τη στάση τους δεν εξυπηρετούν τα καλώς νοούμενα συμφέροντα των δημοσίων νοσηλευτηρίων;
Όπως αναφέρει, μεταξύ των ιατρών και των άλλων εργαζομένων στον δημόσιο τομέα υγείας υπάρχει έντονη δυσφορία για την κωλυσιεργία του ΟΚΥπΥ για τη συνομολόγηση συλλογικής σύμβασης και παραπέμπει στην προειδοποίηση των 7 συνδικαλιστικών οργανώσεων σύμφωνα με την οποία, η στάση του ΟΚΥπΥ οδηγεί τους εργαζόμενους στα δημόσια νοσηλευτήρια προς τη λήψη δυναμικών μέτρων.
Σε άλλα σημεία της συνέντευξης απαντώντας σε ερωτήσεις μας, αναφέρεται στα θέματα της στελέχωσης των δημόσιων νοσηλευτηρίων και της αναγκαιότητας για δημιουργία νέων υποδομών χωρίς όμως, σπατάλες του συστήματος υγείας της χώρας.
Παραθέτουμε στη συνέχεια το κείμενο της συνέντευξης του Δρος Σωτήρη Κούμα στον «ΙΑΤΡΙΚΟ ΤΥΠΟ»:
Δρ Σωτήρη Κούμα, ύστερα από συνάντηση της ΠΑΣΥΚΙ με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις ΣΕΚ, ΠΕΟ, ΠΑΣΥΔΥ, ΔΕΟΚ, ΠΑΣΥΚΙ και ΠΑ.ΣΥ.ΝΟ. με ανακοίνωση σας καταγγέλλετε τον ΟΚΥπΥ για καθυστερήσεις στην τήρηση του χρονοδιαγράμματος που είχε συμφωνηθεί για την κατάληξη σε Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, διατυπώνοντας την προειδοποίηση για τη λήψη δυναμικών μέτρων. Θέλετε να μας εξηγήσετε πως έχει αυτή τη στιγμή η κατάσταση;
Δρ ΣΩΤΗΡΗΣ ΚΟΥΜΑΣ: Ασφαλώς και κωλυσιεργεί ο ΟΚΥπΥ και το καταγγέλλουμε δημόσια. Η συνομολόγηση σύμβασης εργασίας είναι υποχρέωση του οργανισμού κρατικών υπηρεσιών υγείας, η οποία καταγράφεται στο νόμο για τη λειτουργία του ίδιου του οργανισμού. Πρέπει να μπει σε ένα διάλογο για συνομολόγηση συλλογικής σύμβασης για τον απλούστατο λόγο ότι ήταν κάτι το οποίο ήταν προϋπόθεση και γι’ αυτό υπήρξε νομοθετική πρόνοια. Δημιουργούνται κατηγορίες γιατρών πράγμα το οποίο σίγουρα δεν λειτουργεί προς όφελος της εύρυθμης λειτουργείας των κλινικών, των δημοσίων νοσηλευτηρίων και πιθανότατα προς όφελος των ασθενών. Είναι μια ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλια του συστήματος δημόσιας υγείας. Παρόλα ταύτα δεν εισακουστήκαμε ούτε πριν την ψήφιση του νομοσχεδίου ούτε και από τον ίδιο τον ΟΚΥπΥ.
Ευτυχώς που και οι υπόλοιπες συνδικαλιστικές οργανώσεις οι οποίες εκπροσωπούν εργαζόμενους στον Οργανισμό Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας αντιλήφθηκαν το πρόβλημα και εδώ και περίπου ενάμισι χρόνο, μιλούμε από την άνοιξη του 2021, προσπαθούμε να μπούμε σε μια διαβούλευση για συνομολόγηση συλλογικών συμβάσεων. Η κωλυσιεργία του οργανισμού κρατικών υπηρεσιών υγείας είναι εμφανή, είναι μια ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλια του συστήματος υγείας. Ειλικρινά είναι για να διερωτάσαι γιατί το κάνει αυτό. Δεν αντιλαμβάνονται ότι με τη στάση τους δεν εξυπηρετούν τα καλώς νοούμενα συμφέροντα των δημοσίων νοσηλευτηρίων;
Στο σημείο αυτό ο κ. Κούμας παραπέμπει στην κοινή ανακοίνωση των 7 συνδικαλιστικών οργανώσεων σύμφωνα με την οποία στις 3 Νοεμβρίου 2022, «παρά τις απαράδεκτες θέσεις που κατέθεσε ο Οργανισμός, συμφωνήθηκε η συνέχιση του διαλόγου και η διεύθυνση του ΟΚΥπΥ δεσμεύτηκε να συγκαλέσει νέα σύσκεψη εντός Νοεμβρίου. Γι’ ακόμη μία φορά ο ΟΚΥπΥ δεν τηρεί τις δεσμεύσεις του και, όπως φαίνεται, δεν θα τηρήσει τη δέσμευσή του να ολοκληρωθεί η συνομολόγηση συλλογικής σύμβασης εργασίας μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου 2022».
Επιπρόσθετα, οι οργανώσεις αναφέρουν ότι ο ΟΚΥπΥ καθυστέρησε τη διαδικασία που συμφωνήθηκε τον Ιούλιο του 2022 για τη συνομολόγηση της συλλογικής σύμβασης εργασίας. Παρά την υπευθυνότητα που επέδειξαν οι συνδικαλιστικές οργανώσεις, ο οργανισμός εξακολουθεί να χρονοτριβεί» και προειδοποιούν ότι η στάση του ΟΚΥπΥ οδηγεί τους εργαζόμενους στα δημόσια νοσηλευτήρια προς τη λήψη δυναμικών μέτρων.
Δρ Κούμα, πέραν από την κατοχύρωση των εργασιακών δικαιωμάτων των ιατρών μέσα από μια συλλογική σύμβαση, η ΠΑΣΥΚΙ εγείρει και θέμα στελέχωσης των δημόσιων νοσηλευτηρίων. Πώς έχει σήμερα η κατάσταση;
Σ.Κ.: Υπάρχει σε μεγάλο βαθμό. Θα το πάρω σε τρία επίπεδα. Είναι αυτό το οποίο υφίσταται τη συγκεκριμένη στιγμή και δυο γεγονότα για τα οποία θα αναφερθώ, μετά είναι το επίπεδο της στελέχωσης και παίρνουμε ως παράδειγμα τα ΤΑΕΠ των δημοσίων νοσηλευτηρίων. Στην Πάφο αντί να είναι δώδεκα γιατροί εδώ και ένα χρόνο δουλεύουν εννέα. Στη Λάρνακα το ίδιο, αντί δώδεκα γιατροί δουλεύουν είτε οκτώ είτε εννέα. Στη Λεμεσό αντί δεκαεφτά δουλεύουν ένδεκα. Τα συμπεράσματα δικά σας.
Δρ Κούμα, ανάλογες υπηρεσίες σε άλλες χώρες στις οποίες επίσης λειτουργεί ένα παρόμοιο σύστημα ΓεΣΥ, πως λειτουργούν τα ΤΑΕΠ; Κάνετε κάποια σύγκριση;
Σ.Κ.: .Χαίρομαι για την σας ερώτηση γιατί ναι τα διεθνή στάνταρτς είναι εκεί πέρα και προκαλούμε τον οποιοδήποτε να έρθει να τα συζητήσουμε. Αν χάσουμε εμείς να υποκύψουμε εμείς αλλά αν χάνουν αυτοί; Θα προσαρμοστούν για το καλό των ασθενών και του δημόσιου τομέα υγείας;
Συνεπώς μιλούμε για υποστελέχωση. Τώρα που μιλούμε και είναι παράκληση να γραφτεί, στη Λάρνακα μέχρι σήμερα εργάζονταν μόνο τρεις ακτινολόγοι για να καλύψουν ολόκληρη την επαρχία! Παρέμειναν κενές υπηρεσίες! Η ωτορινολαρυγγική κλινική της Λάρνακας παραδείγματος χάρη από τέσσερεις γιατρούς από την 1η του Νιόβρη εργάζεται μόνο με δυο γιατρούς και υπάρχει το ενδεχόμενο τα επείγοντα περιστατικά συγκεκριμένης αντί να αξιολογούνται και να αντιμετωπίζονται στη Λάρνακα, μεταφέρονται στη Λευκωσία. Αντιλαμβανόμαστε ότι τα πράγματα είναι ιδιαίτερα δύσκολα. από εκεί και πέρα αυτό είναι καθημερινότητα. Άλλοτε ένας λιγότερος άλλοτε δυο λιγότεροι γιατροί και το μεγάλο πρόβλημα είναι η διαδικασία που δήθεν θα έπρεπε να εφαρμόζει ο ΟΚΥΠΥ ώστε αυτά τα γεγονότα τα οποία μπορεί να συνέβαιναν στο παρελθόν στο δημόσιο και κατηγορούσαμε το δημόσιο, ε ναι αντι να βρεθεί ένας τρόπος να λύνονται, θεωρητικά γρηγορότερα σε σχέση με το προηγούμενο καθεστώς, δυστυχώς δεν λύνονται.
Για τέσσερεις μήνες το 2020 και τους δώδεκα του 2021 δηλαδή δεκαέξι μήνες, ήρθαν περίπου εκατό γιατροί στον οργανισμό κρατικών υπηρεσιών υγείας. Υπέγραψαν συμβόλαιο με τον οργανισμό και μετά από ένα χρονικό διάστημα που εργάστηκαν υπέβαλαν παραίτηση. Αντιλαμβάνεστε τι σημαίνει σε δεκαέξι μήνες το ⅙ των ειδικών σου να μην είναι ικανοποιημένο μαζί σου και να φεύγει.
Είναι ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί το γεγονός ότι τα τελευταία τρία χρόνια, στον προϋπολογισμό, περιλαμβανομένου και του προϋπολογισμού του 2023, ούτε μια νέα θέση δεν έχει προϋπολογιστεί για νέο προσωπικό. Αυτός είναι ο περιβόητος σχεδιασμός! Δεν ξέρω ποιος θα εργαστεί στα δημόσια νοσηλευτήρια.
Δυστυχώς ο οργανισμός αντιμετωπίζει την κατάσταση με αγορά υπηρεσιών, πρακτική την οποία καταδικάζω. αυτό είναι μια ωρολογιακή βόμβα τόσο για τα εργασιακά στα δημόσια νοσηλευτήρια, όσο και για τα ευρύτερα εργασιακά στη χώρα μας.
Ακόμη και τώρα που μιλάμε, μόλις αυτές τις μέρες, ενημερωθήκαμε ότι έχει γίνει αγορά υπηρεσιών και οι όροι εργοδότησης εμάς δεν μας ικανοποιούν καθόλου. Πρόκειται για συνταξιούχο και καταγράφεται λες και έχει προϋπηρεσία στο δημόσιο σε βαθμό τουλάχιστον του βοηθού διευθυντή.
- Δρ. Κούμα πώς έχει σήμερα το θέμα με τις παραπομπές ασθενών σε ειδικούς; Με τα μέτρα που ανακοινώθηκαν αντιμετωπίστηκε το πρόβλημα;
Σ.Κ.: Έχουμε παρατηρήσει ότι κάποια πράγματα τα οποία σωστά συνάδελφοι γενικοί γιατροί, προσωπικοί γιατροί για εμάς, παραπέμπουν για περαιτέρω αξιολόγηση από ειδικό μέσω κάποιων αποφάσεων του ίδιου του οργανισμού ασφάλισης υγείας. Μάλιστα κάποιοι από αυτούς έχουν πληρώσει και πρόστιμα και έχουν εκδώσει παραπεμπτικά για ειδικούς. Αυτό ειδικά θα μειώσει την ποιότητα των ιατρικών υπηρεσιών.
Έχουν την πίεση των οργανισμών να παραπέμπουν ή να μειώσουν τις παραπομπές σε ειδικούς και αντιλαμβάνεστε, το ίδιο μπορεί να συμβεί και με τους ειδικούς γιατί οι ειδικοί μπορούν να παραπέμπουν. Αντιλαμβάνεστε, αν μου απαγορεύσει εμένα να παραπέμπω σημαίνει ότι τον στέλνω πίσω στον προσωπικό, ο προσωπικός θα ελέγχει γιατί υπάρχει ο περιορισμός. Αυτό σημαίνει, για να παραπέμψει σε άλλο ειδικό, ότι θεωρητικά θα πρέπει να το αντιμετωπίσει αυτός. Δεν νομίζω να έχει λογικά το χρόνο. Αυτό άλλωστε δεν συνάδει με την μοντέρνα ιατρική, δεν είναι ειδικότητες είναι πλέον οι εξειδικεύσεις εντός ειδικοτήτων. Αυτό πρέπει να το δούμε λίγο προσεκτικά γιατί εμείς ως συντεχνία έχουμε λάβει παράπονα από μέλη μας οι οποίοι είναι προσωπικοί γιατροί ότι τους έχουν επιβληθεί πρόστιμα διότι έχουν παραπέμψει σε ειδικούς για περαιτέρω αξιολόγηση για αντιμετώπιση του ασθενή.
Ο ΚΑΘΕΝΑΣ ΕΡΜΗΝΕΥΕΙ
ΟΠΩΣ ΘΕΛΕΙ ΤΗΝ ΑΥΤΟΝΟΜΗΣΗ!
-Το θέμα της οικονομικής αυτονόμησης των δημόσιων νοσηλευτηρίων που βρίσκεται;
Σ.Κ.: Δυστυχώς ο καθένας μεταφράζει και επεξηγεί όπως θέλει την αυτονόμηση μέσα σε αυτό το μοντέλο που έχει δημιουργηθεί στα δημόσια νοσηλευτήρια. Υπάρχει κίνδυνος, τουλάχιστον οικονομικά να μην αποδώσει. Όλοι αυτοί που πήραν την συγκεκριμένη απόφαση να απαντήσουν. Βέβαια υπάρχει ο εύκολος δρόμος να πουν ότι φταίνε οι εργαζόμενοι οι οποίοι ζητούν…, ζητούν…, αλλά δεν παράγουμε! Όμως είναι τα δημόσια νοσηλευτήρια που αντιμετώπισαν την πανδημία και αυτό κάνουν με όλα τα δύσκολα περιστατικά. Να μας εξηγήσουν ακόμη και το γεγονός ότι εξυπηρετούσαμε το 80% του πληθυσμού της Κύπρου αυτό το διάστημα. Άρα κάποιοι πρέπει να ξεχάσουν τα συγκεκριμένα επιχειρήματα, να αντιληφθούν τι σημαίνει πρωτίστως η παραγωγικότητα στην ιατρική. Πρέπει να το αντιληφθούν τις ιδιαιτερότητες εάν πραγματικά θέλουν τα δημόσια νοσηλευτήρια να είναι η ραχοκοκαλιά του συστήματος υγείας, όπως εύστοχα και εύηχα δηλώνουν με κάθε ευκαιρία. Αυτό να το εφαρμόσουν και στην πράξη.
Αντιλαμβάνεστε ότι τα δημόσια νοσηλευτήρια είχαν υποδομές, είχαν όσο είχαν και εξοπλισμό. Βέβαια, ναι, σε κάποια επίπεδα υστερούσαμε. Όμως, ήμασταν μπροστά και είχαμε και την τεράστια εμπειρογνωμοσύνη. Για κάποιους λόγους είτε κακή διαχείριση, είτε λόγω κακής αντίληψης από τη διοίκηση, αλλά και λόγω της αντιμετώπισης της πανδημίας, έχουμε μείνει πίσω.
Και όλα αυτά ναι, θα δυσκολέψουν τα δημόσια νοσηλευτήρια. Μπορεί να μας πουν ότι ο γιατρός ο Κούμας θέλει τα δημόσια νοσηλευτήρια να είναι μονοπώλιο. Στην υγεία δεν μιλούμε για μονοπώλιο, μιλούμε για κέντρα υγείας, για κέντρα εμπειρογνωμοσύνης και υπάρχει ένα σύστημα που τα διαφυλάσσει.
Ε, δυστυχώς ακόμα και εκεί που είμαστε μπροστά, τα πράγματα αρχίζουν να δυσκολεύουν γιατί ναι, όταν για δυόμισι χρόνια αντιμετώπισες την πανδημία και οι ασθενείς δεν προσέρχονταν ναι, έχει χαθεί από την αλυσίδα των γεγονότων αυτή η συνέχεια.
ΚΑΤΑΡΓΕΙΤΑΙ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ
ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΝ ΤΩΝ ΜΟΝΙΜΩΝ
Κύριε Κούμα, με τη γνώση σου των τόσων χρόνων στο συνδικαλισμό, η νέα τάξη πραγμάτων που έφερε η μεταρρύθμιση στον τομέα της υγείας και εννοούμε την εφαρμογή του ΓεΣΥ, θα εξαλείψει στο τέλος το καθεστώς του γιατρού ως μόνιμου δημόσιου υπαλλήλου;
– Σ.Κ.: Να, ως δημόσιοι υπάλληλοι είναι αντιληπτό ότι θα εξαλειφθεί αυτό γιατί πλέον από τη στιγμή που το διαχειρίζεται ο οργανισμός κρατικών υπηρεσιών υγείας, προσλαμβάνει με βάση ένα άλλο σύστημα, με το σύστημα των τριετών συμβολαίων.
Από εκεί και πέρα, σίγουρα από τη στιγμή που δεν προσλαμβάνονται από τη δημόσια υπηρεσία, το καθεστώς του μόνιμου αυτόματα ναι θα καταργηθεί. Υπάρχουν όμως νεότεροι γιατροί οι οποίοι είναι αορίστου, έκτακτοι του δημόσιου, οι οποίοι ναι έχουν κάποια χρόνια περισσότερα, δέκα – δεκαπέντε χρόνια από εμάς τους παλαιότερους δηλαδή περίπου είκοσι – εικοσιπέντε χρόνια θα υπάρχουν γιατροί οι οποίοι θα υπάγονται στο δημόσιο. Είτε μόνιμοι είτε ως αορίστου.
Από εκεί και πέρα όμως, όπως εύστοχα έχετε πει, οι μεταρρυθμίσεις δημιουργούν ένα νέο εργασιακό καθεστώς. Ακούμε παραδείγματος χάρη για εξαγορά ιδιωτικών νοσηλευτηρίων, ή ακόμα και στον οργανισμό κρατικών υπηρεσιών υγείας, ο οποίος προς το παρόν προσλαμβάνει γιατρούς με συμβόλαια. Αντιλαμβάνεστε ότι αυτό δεν σημαίνει ότι ο συνδικαλισμός θα σταματήσει. Απλώς θα έχει να αντιμετωπίσει, θα το πω έτσι, άλλες προκλήσεις. Εργασιακές.
ΟΙ ΙΔΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ
- Οι επενδύσεις που ανακοινώνονται στον Τομέα της Υγείας με την εξαγορά μεγάλων νοσηλευτικών ιδρυμάτων συμβεβλημένων με το ΓεΣΥ σε ποιο βαθμό θα αλλάξουν τη σημερινή κατάσταση;
– Σ.Κ.: Δεν θα απαντήσω ευθέως την ερώτηση σας, Θα απαντήσω κάπως διαφορετικά. Σίγουρα Η φιλοσοφία του ισχύοντος συστήματος υγείας που έχει εγκριθεί και άρχισε να εφαρμόζεται είναι ασθενοκεντρική και καθολική και προβλέπει την ισότιμη πρόσβαση όλων των πολιτών ασθενών στο σύστημα υγείας. Αν αυτό επιτυγχάνεται, σίγουρα τα πράγματα βαίνουν καλά.
Από εκεί και πέρα θα πρέπει να πάμε ίσως λίγο πίσω και να αναλύσουμε πως, σε τι κτίστηκε το συγκεκριμένο σύστημα υγείας που εφαρμόζεται. Είχαν προηγηθεί οικονομικές μελέτες. Όλοι μιλούσαμε για κόστος ενός δισεκατομμυρίου, 100 εκατομμύρια συν, πλην. Δεν μιλούσαμε ιδιαίτερα, δεν λέγαμε ότι ξέρετε μας λείπει αυτή η υπηρεσία, υπολειπόμαστε από αυτή την υπηρεσία και ξέρετε μέσω του σχεδίου θα έρθουμε και θα συμπληρώσουμε τα κενά μας και θα αναπτύξουμε αυτά που μας λείπουν. Άρα αυτό που χρειάζεται τώρα είναι αυτό που έχω αναφέρει και πριν. Είναι ένα capacity plan, οι υποδομές που θα εφαρμόσουμε, που θα αναπτύξουμε να είναι αρκετές ώστε να παρέχουν ποιότητα και ασφάλεια, αλλά την ίδια στιγμή να μην σπαταλούν τους οικονομικούς πόρους του συστήματος της χώρας.
______________________________________
- Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στην εταιρία ΕΠΙΚΑΙΡΗ ΓΝΩΣΗ ΛΤΔ. * Απαγορεύεται η αναδημοσίευση χωρίς την άδεια της εταιρείας που εκδίδει τον ΙΑΤΡΙΚΟ ΤΥΠΟ * Επιτρέπεται η κοινοποίηση μέσω Facebook, Twitter κ.λ.π. με αναφορά στην πηγή: www.iatrikostypos.com.cy / www.ygeia–press.com * Επιτρέπεται η κοινοποίηση μέσω Facebook, Twitter κ.λ.π.
