Του Δρ Πέτρου Αγαθαγγέλου*
Ο Παγκύπριος Ιατρικός Σύλλογος με την ευκαιρία της συμπλήρωσης τεσσάρων χρόνων από την εφαρμογή και λειτουργία του Γενικού Συστήματος Υγείας (ΓεΣΥ), επαναβεβαιώνει την άμεση ανάγκη να ληφθούν εκείνα τα μέτρα που θα διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα και λειτουργικότητα του και που θα θωρακίζουν τη διαρκή αναβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας.
Η ιατρική κοινότητα ήθελε, θέλει και απαιτεί την εφαρμογή ενός συστήματος υγείας, που να διασφαλίζει την προσβασιμότητα, την ποιότητα, την αποτελεσματικότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένης και της επείγουσας ιατρικής, με τον απαραίτητο προϋπολογισμό που θα διασφαλίζει τη βιωσιμότητά του σε βάθος χρόνου και τον αποτελεσματικό ανεξάρτητο εποπτικό έλεγχο, για την αποφυγή καταχρήσεων και τη διασφάλιση της διαφάνειας και της χρηστής διοίκησης.
Η ιατρική κοινότητα δεν αποτελεί μόνο αναπόσπαστο κομμάτι αλλά συνιστά τον κύριο κορμό του ΓεΣΥ, καθότι χωρίς γιατρούς δεν μπορεί να υπάρξει σύστημα υγείας.
Ο ΠΙΣ και οι Επιστημονικές Εταιρείες, μπορούν να προσδώσουν την απαραίτητη επιστημονική βάση, στην υλοποίηση και στον τρόπο λειτουργίας του ΓεΣΥ. Προς αυτή την κατεύθυνση θεωρούμε ότι ο θεσμός που εκπροσωπεί την ιατρική κοινότητα, θα πρέπει να συμμετέχει στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
Με αυτό τον τρόπο οι αποφάσεις του ΟΑΥ ως φορέα εφαρμογής του ΓεΣΥ, θα έχουν επιστημονική βάση και τεκμηρίωση, κάτι το οποίο είναι προς όφελος τόσο της πιο ορθολογιστικής εφαρμογής του συστήματος αλλά και προς όφελος των ασθενών και της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών υγείας.
Στόχος του ΠΙΣ είναι η επιστημονική θωράκιση του Συστήματος σε επίπεδο κέντρου λήψεως αποφάσεων, η εύρυθμη λειτουργία και η βιωσιμότητα του ΓεΣΥ, και όχι η αλλαγή της φιλοσοφίας αρχών. Αυτό αναγκαζόμαστε να το ξεκαθαρίζουμε με κάθε ευκαιρία, προκειμένου να αποκαταστήσουμε την αλήθεια και τις λανθασμένες εντυπώσεις που κάποιοι μεθοδευμένα τα τελευταία χρόνια καλλιεργούν στη βάση ψευδών αναφορών.
Ο ρόλος του ΠΙΣ στο ΓεΣΥ πρέπει να θεσμοθετηθεί. Και αυτός ο ρόλος είναι και πρέπει να είναι επιστημονικός. Μόνο μέσα από τη θεσμοθέτηση της εκπροσώπησης του καθ’ ύλην αρμόδιου επιστημονικού θεσμού, μπορεί ο ΠΙΣ να έχει ρόλο στις αποφάσεις του ΟΑΥ που είναι ο φορέας υλοποίησης του συστήματος και να έχει λόγο επί των επιστημονικών θεμάτων, όπως είναι μεταξύ άλλων τα θεραπευτικά πρωτόκολλα και οι κατευθυντήριες οδηγίες. Τυχόν συνέχιση του αποκλεισμού του ΠΙΣ από τη διαδικασία λήψης επιστημονικών αποφάσεων, αποτελεί πλήγμα για το ίδιο το σύστημα και κυρίως για τους ίδιους τους ασθενείς.
Ο εξορθολογισμός στρεβλώσεων, η συμπλήρωση κενών και ο εκσυγχρονισμός του συστήματος, είναι απαραίτητες ενέργειες που πρέπει να γίνουν, αν θέλουμε οι πολίτες να έχουν ένα σύστημα που ανταποκρίνεται στα όσα η πολιτεία τους έχει υποσχεθεί αλλά και ένα αξιόπιστο σύστημα το οποίο θα εξυπηρετεί χωρίς ταλαιπωρία και με ασφάλεια τους δικαιούχους και το οποίο, ταυτόχρονα, θα σέβεται την επιστημονική αξιοπρέπεια των επαγγελματιών υγείας.
Είναι και γι’ αυτό το λόγο που ως Παγκύπριος Ιατρικός Σύλλογος παραμένουμε βαθιά προσηλωμένοι στις προσπάθειες του Υπουργείου Υγείας και σε συνεργασία με τον ΟΑΥ, να αναλάβουμε πρωτοβουλίες σωστής ενημέρωσης των δικαιούχων. Οι ασθενείς πρέπει να γνωρίζουν τα δικαιώματα, τις υποχρεώσεις αλλά και τους περιορισμούς που θέτει το ίδιο το σύστημα. Πολλά από τα καθημερινά προβλήματα που έχουν αναδειχθεί στο πλαίσιο της εφαρμογής του κλινικού έργου, εντοπίζονται στην λανθασμένη και μη ολοκληρωμένη ενημέρωση των δικαιούχων .
Επειδή πρόσφατα αφέθηκε δημοσίως να νοηθεί ότι ΠΙΣ είναι δήθεν εμπόδιο στον έλεγχο των ιατρικών πράξεων, οφείλουμε να ξεκαθαρίσουμε ότι ουδέν αναληθέστερον. Ακριβώς το αντίθετο. Ήταν και είναι πάγια θέση του ΠΙΣ ότι ΟΛΟΙ και ΟΛΑ πρέπει να ελέγχονται. Και η διοίκηση, και οι πάροχοι και διαδικασία και η ουσία των απαιτήσεων των δικαιούχων. Και μάλιστα η εισήγηση μας είναι αυτό να διεξάγεται από ανεξάρτητο εποπτικό μηχανισμό για διασφάλιση της ακεραιότητας και αποτελεσματικότητας του ελέγχου. Αυτός ο ανεξάρτητος μηχανισμός ελέγχου θα αφορά, όχι μόνο τα οικονομικά αλλά και τον καθορισμό των κριτηρίων των διαπιστευμένων νοσηλευτηρίων.
Σε ότι αφορά ειδικά τον έλεγχο των απαιτήσεων των ιατρών του ΓεΣΥ, για σκοπούς διαφάνειας και σωστού εποπτικού ελέγχου θα πρέπει να διορίζονται ιατροί που δεν είναι ενεργοί ή δε συμμετέχουν στο σύστημα ή είναι συνταξιούχοι, πάντα σε συνεννόηση με τον Επίτροπο Εποπτείας του ΓεΣΥ. Είναι θέση του ΠΙΣ ότι σε περίπτωση που ιατροί συμβεβλημένοι με το ΓεΣΥ συνεχίζουν να ελέγχουν απαιτήσεις συναδέλφων τους αυτό θα συνιστά αντιδεοντολογική συμπεριφορά.
Σε ότι αφορά τα Δημόσια Νοσηλευτήρια επανειλημμένα λέγαμε ότι αποτελούν καθοριστικό φορέα στην εφαρμογή του ΓεΣΥ και η σημασία τους διαφάνηκε στη διαχείριση της πανδημίας. Η αναδιοργάνωση, η στήριξη και ο εκσυγχρονισμός τους, είναι απαραίτητα στοιχεία ώστε ουσιαστικά να αποτελέσουν την ραχοκοκαλιά του ΓεΣΥ.
Σε ότι αφορά δε την ιδιωτική ιατρική, υπενθυμίζουμε ότι σε όλες τις δημοκρατικά προηγμένες χώρες, εθνικά συστήματα υγείας και ιδιωτική ιατρική όχι μόνο συνυπάρχουν αλλά και αλληλοϋποστηρίζονται, κάτι το οποίο αποδείχθηκε και στη διάρκεια της πανδημίας. Η θωράκιση του επικουρικού ρόλου που έχει να διαδραματίσει η ιδιωτική ιατρική, ενισχύει το επίπεδο και την ποιότητα της ιατρικής στην κάθε χώρα και ταυτόχρονα διασφαλίζει τη διαρκή βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας προς όφελος των ασθενών.
Ο ΠΙΣ επαναβεβαιώνει ότι θα συνεχίσει, με καλή πίστη να καταθέτει εποικοδομητικές εισηγήσεις για την στήριξη και τη βιωσιμότητα του ΓεΣΥ το οποίο πρέπει να λειτουργεί με τον απαραίτητο εποπτικό έλεγχο και διαφάνεια και ταυτόχρονα πρέπει να αναβαθμίζεται διαρκώς με τους ρυθμούς που απαιτεί η σύγχρονη ιατρική επιστήμη.
Τα πρώτα 4 χρόνια εφαρμογής του ΓεΣΥ, ανέδειξαν σοβαρά περιθώρια βελτίωσης του συστήματος και είναι πεποίθηση μας ότι μέσα σε πνεύμα συνεργασίας μπορούμε να το βελτιώσουμε ώστε ν’ ανταποκρίνεται στις ανάγκες και στις προσδοκίες των πολιτών αλλά και στο υψηλό επίπεδο όπου πρέπει να κρατήσουμε την ιατρική στον τόπο μας.
Είναι σε αυτό το πλαίσιο που οφείλουμε να συνεχίσουμε να στηρίζουμε το Υπουργείο Υγείας ως το καθ’ ύλην αρμόδιο για τη χάραξη πολιτικών υγείας. Ενισχύοντας το ρόλο του Υπουργείου Υγείας, διασφαλίζουμε το κύριο συστατικό για την επιτυχία της εφαρμογής του συστήματος υγείας και γενικότερα του τομέα της υγείας στον τόπο μας.
- Ο Δρ Πέτρος Αγαθαγγέλου είναι πρόεδρος του ΠΙΣ
