Του Δρος Γιώργου Πισιάρα*
Για να νιώσουμε πραγματικά ασφαλείς, να έχουμε αυτοπεποίθηση, να γνωρίσουμε την πραγματική αγάπη, να αισθανθούμε ολοκληρωμένοι και να βρισκόμαστε σε αρμονία με τον εαυτό μας και τους άλλους, πρέπει να μάθουμε να τολμάμε. Άλλος τρόπος δεν υπάρχει. Η ζωή μας καλυτερεύει μόνο όταν τολμάμε—και το πρώτο και δυσκολότερο τόλμημα απ’ όλα είναι να είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας. Αναρωτήθηκες ποτέ στον εαυτό σου αν χρειάζεται να κάνεις αλλαγή; Εγώ έχω αναρωτηθεί πολλές φορές. Και αυτό από μόνο του είναι ένα τόλμημα. Αν η απάντηση είναι « ναι», πρέπει να αναλάβω δράση, διαφορετικά θα μου μείνει απωθημένο. Είναι αυτονόητο πως είναι δύσκολο να αναλαμβάνουμε παρακινδυνευμένα εγχειρήματα, και ο κίνδυνος είναι αναπόσπαστο κομμάτι τους.
Τι σημαίνει να τολμάμε;
Σημαίνει να ξανοιγόμαστε ολοένα και περισσότερο. Γιατί διστάζουμε να τολμάμε; Ίσως παλεύεις με φόβους παρόμοιους με αυτούς που με βασάνιζαν κι εμένα για ολόκληρα χρόνια. Για παράδειγμα, φοβόμουν πως, αν έλεγα αυτό που ειλικρινά αισθανόμουν, οι άλλοι θα ανακάλυπταν ποιος είμαι στην πραγματικότητα: « Τι θα κάνω αν ανακαλύψουν ότι είμαι αυτός που είμαι;» Ίσως σε καταβάλλει κι εσένα η σκέψη του τι πρόκειται να χάσεις. Τώρα, εκτός από αυτούς τους δυο πιο συνηθισμένους ανασταλτικούς παράγοντες, σκέψου ότι από μικρά μας μαθαίνουν πώς να μη ριψοκινδυνεύουμε. Από νωρίς μας μαθαίνουν να μην ξεπερνάμε κάποια όρια. Έτσι, δεν θα πρέπει να απορούμε, που τόσοι πολλοί πιστεύουν ότι δεν εξαρτώνται από τις επιλογές τους, ότι η ζωή είναι κάτι που συμβαίνει σε αυτούς και όχι κάτι που ορίζεται από αυτούς.
Όσο, όμως, και να μας αποθαρρύνουν να ριψοκινδυνεύουμε, όταν είμαστε νέοι, είναι κάτι από το οποίο δεν μπορούμε να ξεφύγουμε. Όλοι μας αντιμετωπίζουμε κάποια στιγμή την πιθανότητα μιας νέας δουλειάς, μιας μετακόμισης, την πιθανότητα απόκτησης η απώλειας φίλων ή εραστών. Μήπως όλοι μας, ειδικά καθώς μεγαλώνουμε, δεν έχουμε χάσει κάποια ευκαιρία, επειδή δεν θέλαμε να μας περάσουν για πρωτάρηδες και αρχάριους; Κι αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας, τι είναι αυτό που φοβόμαστε περισσότερο; Ο φόβος της αποτυχίας και του εξευτελισμού γεννιέται σε κάθε φυσιολογικό άνθρωπο που βρίσκεται αντιμέτωπος με σημαντικές επιλογές.
Η ουσία κάθε ρίσκου που αναλαμβάνουμε βρίσκεται σε μια και μόνη ερώτηση: «Τι είναι αυτό που θέλω, αλλά φοβάμαι να προσπαθήσω;» Από τη στιγμή που γεννιόμαστε, επιθυμούμε όλο και περισσότερα πράγματα. Κι όποια και αν είναι αυτά—αγάπη, δύναμη, αυτοεκτίμηση—τι είναι αυτό που μας εμποδίζει να τα αποκτήσουμε; Πιστεύω ότι είναι ο φόβος της απώλειας. Όταν αναλαμβάνουμε ένα παρακινδυνευμένο εγχείρημα, η μεγαλύτερη μας έγνοια δεν είναι μήπως χάσουμε; Και η ειρωνεία είναι ότι τις περισσότερες φορές αδυνατούμε να καθορίσουμε με ακρίβεια τι είναι αυτό που φοβόμαστε μήπως χάσουμε. Μερικές φορές έχουμε απλώς μια ακαθόριστη αίσθηση πως κάτι χάνουμε. Αυτή η σκιά υποψίας και μόνο, εμένα προσωπικά, με εμπόδισε να προχωρήσω πολλές φορές στη ζωή μου. Όταν δεν μπορώ να προσδιορίσω ποιες θα είναι οι απώλειες, τότε είναι που φουντώνει το άγχος μου. Ανακάλυψα ακόμη πως τη στιγμή που πιέζομαι περισσότερο να διακινδυνεύσω, αισθάνομαι πιο επιτακτική την ανάγκη να κάνω πίσω.
Οι προκλήσεις της ζωής εμφανίζονται εκεί που δεν τις περιμένουμε—και το πώς τις αντιμετωπίζουμε καθορίζει την ποιότητα της ζωής μας. Έχω παρατηρήσει ότι οι πιο επιτυχημένοι ριψοκίνδυνοι τύποι, ξεπερνούν τις απροσδόκητες δυσκολίες με τη δύναμη των πεποιθήσεων τους. Αυτό που κάνει τις πιο καταξιωμένες προσωπικότητες να ξεχωρίζουν δεν είναι κάποια εσωτερική γαλήνη, αλλά το τι έμαθαν να οργανώνουν τη ζωή τους γύρω από ένα στόχο και να εστιάζουν σε αυτόν, ανεξάρτητα από το τι συμβαίνει γύρω τους. Είναι ενήλικοι: Βλέπουν πέρα από τον εαυτό τους. Όπως θα έπρεπε να κάνουμε εσύ και εγώ.
• M.D, Παθολόγος-Βελονιστής-Παραψυχολόγος, (Πρόεδρος Παγκύπριου Ομίλου Παραψυχολογίας)
