Ο γλυκαιμικός δείκτης (GI) χρησιμοποιείται για να μας δείξει πόσο γρήγορα επιδρά ένα υδατανθρακούχο τρόφιμο στην αύξηση του σακχάρου στο αίμα. Με απλά λόγια, πόσο γρήγορα αυξάνεται το σάκχαρο του αίματος, μετά την κατανάλωση ενός τροφίμου. Είναι πολύ σημαντικός δείκτης για την υγεία γενικότερα και κυρίως για τα άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη ή προδιαβήτη…
Ο γλυκαιμικός δείκτης παίζει στην κλίμακα από 0 έως 100, θεωρώντας ότι είναι χαμηλός σε τιμές κάτω από 55, μέτριος από 56-69 και υψηλός σε τιμές πάνω από 70. Ο γλυκαιμικός δείκτης απευθύνεται μόνο σε υδατανθρακούχα τρόφιμα και όχι σε πρωτεΐνες και λίπη.
Από τι επηρεάζεται ο γλυκαιμικός δείκτης;
• Φυτικές ίνες
Όσο περισσότερες φυτικές ίνες έχει ένα τρόφιμο, τόσο πιο χαμηλός είναι ο γλυκαιμικός του δείκτης. Τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες είναι τα λαχανικά , τα όσπρια, τα φρούτα και τα ολικής άλεσης προϊόντα. Για παράδειγμα, τα ολικής άλεσης προϊόντα έχουν περισσότερες φυτικές ίνες από τα λευκά, συνεπώς και χαμηλότερο γλυκαιμικό δείκτη. Με το ίδιο σκεπτικό, οι φράουλες έχουν περισσότερες φυτικές ίνες από τη μπανάνα, επομένως και χαμηλότερο γλυκαιμικό δείκτη.
• Μαγείρεμα
Το μαγείρεμα των τροφίμων παίζει επίσης σημαντικό ρόλο στο γλυκαιμικό δείκτη. Όσο, πιο πολύ ώρα μαγειρεύεται ένα τρόφιμο, τόσο αυξάνεται και ο γλυκαιμικός του δείκτης. Για παράδειγμα σε διαβητικούς ενδείκνυται να τρώνε τα μακαρόνια τους al dente .Το ίδιο ισχύει και για την πατάτα, όσο περισσότερο βράζεται, τόσο αυξάνεται και ο γλυκαιμικός της δείκτης.
• Ωρίμανση
Όταν ο χρόνος ωρίμανσης ενός φρούτου/λαχανικού μεγαλώνει, αυξάνεται και ο γλυκαιμικός του δείκτης. Για παράδειγμα, μια άγουρη μπανάνα έχει χαμηλότερο γλυκαιμικό δείκτη από μια ώριμη μαυρισμένη μπανάνα.
• Σύσταση γεύματος
Το πιάτο μας, σε όλα τα γεύματα της ημέρας, θα πρέπει να είναι διατροφικά ισορροπημένο. Δηλαδή να αποτελείται από κάποια πηγή πρωτεΐνης, υδατάνθρακα και λίπους. Ένα γεύμα που αποτελείται μόνο από ένα είδος υδατάνθρακα, συνεπώς θα έχει αυξημένο γλυκαιμικό δείκτη. Η προσθήκη των παραπάνω θρεπτικών στοιχείων στο πιάτο, θα επιβραδύνει την πέψη και την απορρόφησή τους, και συνεπώς θα επηρεάσει το γλυκαιμικό δείκτη.
Γλυκαιμικός δείκτης και απώλεια βάρους
Ο γλυκαιμικός δείκτης, είναι εξίσου σημαντικός για τα άτομα που βρίσκονται σε πρόγραμμα απώλειας βάρους. Όσο πιο γρήγορα απορροφάται και πέπτεται ένα τρόφιμο, τόσο υψηλότερος είναι ο γλυκαιμικός του δείκτης. Για να πετύχουμε απώλεια βάρους, ενδείκνυται διατροφή με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, πλούσια σε φυτικές ίνες, προκαλώντας έτσι αργή απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών και αυξημένο αίσθημα κορεσμού.